หากคุณมีอาการปวดข้อเข่า เข่าบวม เหยียดงอได้ไม่ดี หรือมีเสียงดังในข้อเข่า อาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณเตือนภาวะหมอนรองกระดูกเข่าฉีกขาด ซึ่งไม่ใช่เพียงสาเหตุจากอุบัติเหตุเท่านั้นที่ทำให้เกิดการฉีกขาดของหมอนรองกระดูกเข่า การออกกำลังกาย การเล่นกีฬา จังหวะบิดหมุนตัวผิดท่า หรือลื่นหกล้มสามารถก่อให้เกิดปัญหาที่หมอนรองกระดูกเข่าได้ในทุกเพศทุกวัย หากปล่อยปะละเลยอาจนำไปสู่การสึกกร่อนของกระดูกอ่อนและภาวะข้อเข่าเสื่อมได้ในที่สุด
รู้จักหมอนรองกระดูกเข่า
หมอนรองกระดูกเข่าทำหน้าที่สำคัญในร่างกาย โดยรองรับแรงกระแทกที่เกิดต่อเข่า ทั้งการยืน เดิน วิ่ง กระโดด หรือกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน โดยจะมีลักษณะเป็นเนื้อเยื่อที่มีความยืดหยุ่น อยู่ระหว่างกระดูกหน้าแข้งและกระดูกต้นขา ทั้งด้านในและด้านนอกเข่า อีกทั้งยังทำหน้าที่ในการเพิ่มความมั่นคงให้กับข้อเข่าด้วย
หมอนรองกระดูกเข่าเป็นอวัยวะที่มีเลือดมาเลี้ยงค่อนข้างน้อย หากเกิดการฉีกขาดจะทำให้ความสามารถในการซ่อมแซมตัวเองมีไม่มาก และทำให้เสียความสามารถในการรองรับแรงกระแทก ข้อเข่าไม่มั่นคง เกิดเป็นภาวะข้อเข่าเสื่อมได้ในท้ายที่สุด
อาการหมอนรองกระดูกเข่าฉีกขาด
- ปวดเข่า มักปวดมากขึ้นตามการใช้งาน หรือท่าทางที่งอเข่ามาก เช่น นั่งยอง ๆ
- ข้อเข่าบวม อาจบวมทันทีหลังได้รับบาดเจ็บ หรือบวมเป็น ๆ หาย ๆ ตามการใช้งาน
- ขัดข้อเข่า เหยียดหรืองอได้ไม่สุด
- ข้อเข่าล็อค ติดค้างอยู่ในท่าใดท่าหนึ่ง
ตรวจรักษาหมอนรองกระดูกเข่าฉีกขาด
การตรวจและวินิจฉัยภาวะหมอนรองกระดูกเข่าฉีกขาด แพทย์เวชศาสตร์การกีฬาจะส่งตรวจเอกซเรย์คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า MRI แล้วจึงแนะนำการรักษาโดยเบื้องต้น ได้แก่
- พักการใช้งานข้อเข่า
- ลดความเสี่ยงการเกิดการบาดเจ็บเพิ่มเติม
- ประคบเย็น ยกขาสูง และใช้ยาลดการอักเสบ
- หากมีการฉีกขาดรุนแรง แพทย์จะแนะนำให้ผ่าตัดข้อเข่าผ่านกล้อง ซึ่งเป็นมาตรฐานการรักษา ช่วยให้แผลเล็ก ลดการบาดเจ็บต่อกล้ามเนื้อและอวัยวะข้างเคียง ฟื้นตัวไว
ผ่าตัดผ่านกล้องเย็บซ่อมหมอนรองกระดูกเข่า
หมอนรองกระดูกเข่าเป็นอวัยวะสำคัญในการรองรับแรงกระแทก การผ่าตัดผ่านกล้องเพื่อเย็บซ่อมหมอนรองกระดูกเข่าในกรณีที่มีการฉีกขาดจึงมีความจำเป็นเพื่อลดอาการเจ็บปวด ทำให้สามารถกลับมาใช้งานข้อเข่า ออกกำลังกาย หรือเล่นกีฬาได้เต็มประสิทธิภาพ และช่วยลดโอกาสการเกิดข้อเข่าเสื่อมในอนาคต แต่หากปล่อยทิ้งไว้เป็นระยะเวลานาน หรือการฉีกขาดในตำแหน่งที่มีเลือดมาเลี้ยงน้อย อาจจะทำให้ไม่สามารถเย็บซ่อมหมอนรองกระดูกเข่าได้ แพทย์จะแนะนำการผ่าตัดผ่านกล้องเพื่อตัดแต่งหมอนรองกระดูกเข่า
ปวดน้อย ฟื้นตัวไว
การผ่าตัดข้อเข่าโดยเทคนิคการผ่าตัดผ่านกล้อง ทำให้เกิดการบาดเจ็บต่อเนื้อเยื่อรอบ ๆ น้อย ใช้เวลาผ่าตัดลดน้อยลงโดยแพทย์เฉพาะทางเวชศาสตร์การกีฬา สามารถเย็บซ่อมหมอนรองกระดูกเข่าบริเวณต่าง ๆ ได้ดีขึ้นจากอุปกรณ์ขนาดเล็กผ่านกล้องที่ทันสมัย ลดความเสี่ยงของการเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น ข้อเข่าติด หลังผ่าตัดสามารถฟื้นตัวได้ไว ปวดน้อย โดยแพทย์วิสัญญีให้การควบคุมความปวดที่เหมาะสมและมีทีมกายภาพบำบัดร่วมดูแลต่อเนื่องอย่างใกล้ชิดทันที เพื่อบริหารเสริมสร้างกล้ามเนื้อ ฝึกการลงน้ำหนักและพิสัยการเคลื่อนไหวของข้อเข่าที่เหมาะสม ในบางรายหากเย็บซ่อมหมอนรองกระดูกเข่าที่ฉีกขาดรุนแรง แพทย์จะแนะนำให้งดการลงน้ำหนักขาข้างนั้นร่วมกับงดการงอเข่ามากเป็นเวลา 4 – 6 สัปดาห์
ภาวะหมอนรองกระดูกเข่าฉีกขาดอาจไม่ร้ายแรงถึงขั้นเสียชีวิต แต่หากปล่อยปะละเลยอาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตและเกิดภาวะข้อเข่าเสื่อมที่ไม่สามารถย้อนคืนกลับมาได้ ดังนั้นหากได้รับการบาดเจ็บ หรือมีอาการผิดปกติที่สงสัยว่าหมอนรองกระดูกเข่าอาจฉีกขาด แนะนำให้รีบพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม
