เมื่อเข้าใกล้ระยะคลอด นั่นคือ 37 สัปดาห์เป็นต้นไป คุณแม่จะรู้สึกว่าท้องลดต่ำลง เนื่องจากศีรษะเด็กจะเคลื่อนต่ำลงสู่ช่องเชิงกราน คุณแม่จะรู้สึกว่าหายใจคล่องขึ้น รับประทานอาหารไม่ค่อยแน่นท้อง แต่ขณะเดียวกันจะรู้สึกปวดถ่วงในอุ้งเชิงกราน ท้องเกร็งแข็งบ่อยขึ้น ๆ ปัสสาวะบ่อย เท้าจะบวม ลุกนั่งลำบาก เป็นตะคริวที่ขาบ่อยขึ้น เนื่องจากศีรษะเด็กและมดลูกกดทับเส้นเลือดดำ และเส้นประสาทในอุ้งเชิงกรานมาก การเตรียมพร้อมก่อนการคลอดจึงเป็นเรื่องสำคัญ
ดูแลก่อนคลอด
ระยะใกล้คลอดนี้คุณแม่จะมีความกังวลใจมาก นอนไม่หลับ กังวลเรื่องการคลอดบุตร ซึ่งก็ควรจะทำใจให้ร่าเริงแจ่มใส ไม่ซึมเศร้า เพราะส่วนใหญ่แล้วการตั้งครรภ์และการคลอดบุตรจะเป็นไปตามขบวนการตามธรรมชาติ การคลอดส่วนใหญ่จะเป็นไปโดยปกติ คุณแม่ที่ฝากครรภ์อย่างดี กินยา และปฏิบัติตัวตามที่แพทย์แนะนำ มีการเตรียมพร้อมอย่างดี ส่วนใหญ่แล้วจะผ่านการคลอดได้อย่างเป็นปกติดี
ในระยะใกล้คลอดนี้ คุณแม่ที่ต้องทำงานหนัก ต้องเดินทางไกล ควรจะหยุดพักผ่อนเพื่อรอคลอด ควรเดินออกกำลังกายเช้าและเย็น นอนหลับพักผ่อนช่วงกลางวันบ้าง ควรงดเพศสัมพันธ์ คอยสังเกตอาการตนเองและการดิ้นของเด็กในครรภ์ ซึ่งควรจะดิ้นไม่น้อยกว่า 12 ครั้ง / วัน เด็กอาจจะหลับเป็นพัก ๆ ส่วนใหญ่แล้วจะดิ้นในเวลากลางคืน
อาการที่ต้องไปโรงพยาบาล
- เจ็บครรภ์
- มีมูกเลือดออกทางช่องคลอด
- มีเลือดสด ๆ ออกจากช่องคลอด ต้องรีบไปโรงพยาบาลโดยด่วน
- ปวดท้องอย่างรุนแรง
- มีน้ำใส ๆ ออกจากช่องคลอดที่ไม่ใช่น้ำปัสสาวะ อาจจะออกมามากครั้งเดียว หรือออกน้อย ๆ เป็นระยะ ๆ
- รู้สึกเด็กไม่ดิ้น
- อาการผิดปกติอื่น ๆ ที่คุณแม่ไม่แน่ใจควรโทรปรึกษาแพทย์หรือพยาบาลในห้องคลอดได้ตลอดเวลา
เจ็บครรภ์คลอด
การเจ็บครรภ์คลอดจะต้องแยกระหว่างเจ็บเตือนกับเจ็บจริง ได้แก่- เจ็บครรภ์เตือน จะเริ่มตั้งแต่ช่วงหลังเดือนที่ 6 เกิดจากการหดรัดตัวของมดลูกเพื่อหัดตัวเอง โดยจะหดรัดตัวห่าง ๆ คุณแม่อาจจะรู้สึกเจ็บจี๊ด ๆ หรือไม่รู้สึกเจ็บขณะที่มีการแข็งตัวของมดลูก เจ็บเตือนจะถี่ขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อเข้าใกล้อายุครรภ์ครบกำหนดคลอด การเจ็บหลอกนี้จะไม่สม่ำเสมอ เจ็บมากบ้างน้อยบ้าง เมื่อนอนพักสังเกตอาการแล้วอาการเจ็บหายไปจะไม่มีมูกเลือดหรือน้ำเดินร่วมด้วย
- เจ็บครรภ์จริง มักจะร่วมกับมีมูกเลือดออกจากช่องคลอด จะเจ็บท้องร่วมกับท้องแข็งตึง เจ็บสม่ำเสมอเริ่มจากทุกครึ่งชั่วโมง ต่อมาทุก 10 – 15 นาที จะเจ็บถี่ขึ้นเรื่อย ๆ ถ้าสังเกตว่ามีอาการเจ็บท้องจริงควรรีบไปโรงพยาบาล