မျက်ခွံတွေ လှုပ်တာကို ခံစားရတဲ့အခါ လူတော်တော်များများက ဘာမှ မစဉ်းစားတတ်ကြပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ပျောက်ဖို့ အချိန်သိပ်မကြာလိုက်ဘူး။ မျက်ခွံအကြောဆွဲခြင်းသည် ရောဂါကိုလည်း ညွှန်ပြနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ရောဂါလက္ခဏာများကို သေသေချာချာ သတိပြုသင့်သည်။ အကြောဆွဲခြင်းသည် မကြာခဏဖြစ်လျှင် မမျှော်လင့်ထားသော မူမမှန်မှုကို ညွှန်ပြနိုင်သည်။
သင့်မျက်ခွံတွေကို ဘယ်လိုဆွဲရမလဲဆိုတာ သိထားပါ။
မျက်ခွံကြွက်သားတွေ တင်းမာပြီး အကြောဆွဲတဲ့အခါ မျက်ခွံတွေလှုပ်တာ ဖြစ်တတ်ပါတယ် ။ အပေါ်နှင့် အောက်မျက်ခမ်းနှစ်ဖက်စလုံးတွင် ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ အများစုကတော့ အပေါ်မျက်ခွံပေါ်မှာပါ။ ရောဂါလက္ခဏာများသည် အပျော့စားမှ ပြင်းထန်သည်။ မျက်နှာ၏ အခြားအစိတ်အပိုင်းများ လှုပ်ယမ်းလာပါက ရောဂါလက္ခဏာဖြစ်နိုင်သည်။
ပုံမှန်မဟုတ်တာကို ညွှန်ပြတဲ့ မျက်ခွံတွေ တွန့်ခြင်း
မျက်ခွံအကြောဆွဲခြင်းကို အမျိုးမျိုးသော ရောဂါလက္ခဏာများနှင့် အကြောင်းရင်းများဖြစ်သည့် အောက်ပါရောဂါများအဖြစ် ခွဲခြားနိုင်သည်။
- မျက်ခွံ myokymia (Eyelid Myokymia)
- မျက်ခွံကြွက်သားများ တင်းမာပြီး အကြောဆွဲခြင်း။ (Blepharospasm)
- မျက်နှာကြွက်သားများ တင်းမာပြီး တစ်ဖက်တွင် ကြွက်သားများ တင်းမာခြင်း (Hemifacial Spasm)
မျက်ခွံကြွက်သားများသည် စိတ်ဓာတ်ကျသည်။
မျက်ခွံ Myokymia သည် မျက်ခွံများ တွန့်ခြင်း သို့မဟုတ် အကြောဆွဲသည့် အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်သည်။ အဖြစ်များသောရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ရင်တုန်ခြင်း သို့မဟုတ် အကြောဆွဲခြင်း လက္ခဏာများသည် မျက်ခွံဧရိယာတွင်သာ ဖြစ်သည်။ အများစုမှာ တစ်ဖက်တွင်သာ ရှိကြသည်။ အပေါ်မျက်ခွံထက် အောက်မျက်ခွံမှာ ပိုတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာများသည် များသောအားဖြင့် ခဏတာဖြစ်ပြီး စက္ကန့်ပိုင်း သို့မဟုတ် နာရီပိုင်းအတွင်း ပြေလည်သွားကြသည်။ သို့သော် တစ်ခါတစ်ရံတွင် ရောဂါလက္ခဏာများသည် ရက်သတ္တပတ်များစွာကြာနိုင်သည်။
ရောဂါဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းရင်း
မျက်ခွံကြွက်သားတွေ စိတ်ဓာတ်ကျရတဲ့ အကြောင်းရင်းကို မသိရသေးပါဘူး။ ဒါပေမယ့် မျက်ခွံကြွက်သားတွေကို ညိုမည်းလာစေနိုင်တဲ့ အကြောင်းအရင်းများစွာရှိပါတယ်၊
- ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း။
- စိတ်ဖိစီးမှု
- ပူပင်သောက
- ကဖိန်းသောက်ခြင်း။
- အရက်သောက်ခြင်း။
- လေ့ကျင့်ခန်း
- ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း။
- မျက်လုံးယားယံခြင်း။
- တောက်ပ
- လေထု သို့မဟုတ် လေထုညစ်ညမ်းမှု
- Topiramate၊ Clozapine၊ Gold Salts၊ Flunarizine ကဲ့သို့သော အချို့သောဆေးဝါးများ ။
ထို့အပြင် အချို့သော အာရုံကြောဆိုင်ရာ ရောဂါများသည် မျက်ခွံများ လှုပ်ရမ်းခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ဒါပေမယ့် အများစုဟာ Demyelinating Diseases၊ Autoimmune Disease၊ Brainstem Pathology လိုမျိုး တခြား အာရုံကြောဆိုင်ရာ လက္ခဏာတွေ လည်း ရှိကြပါတယ်။
ရောဂါလက္ခဏာများကို ဆရာဝန်နှင့် ပြသရပါမည်။
ဖြစ်ရပ်အများစုတွင်၊ အမြှေးပါးသောမျက်ခွံကြွက်သားများသည် အစပျိုးခြင်းဆိုင်ရာအချက်များကို ရှောင်ကြဉ်ပါက ၎င်းတို့ဘာသာ ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဒါပေမယ့် သင့်မှာ အောက်ပါလက္ခဏာတွေရှိနေရင် ဆရာဝန်နဲ့ ချက်ချင်းပြသသင့်ပါတယ်။
- စွေတာက ၂ပတ်ကနေ ၃ ပတ်လောက် ပျောက်မသွားပါဘူး။
- မျက်လုံးကို ဖွင့်ရန် သို့မဟုတ် ပိတ်ရန် ခက်ခဲစေသည်။
- မျက်နှာ သို့မဟုတ် ခန္ဓာကိုယ်၏ အခြားနေရာများတွင်လည်း အကြောဆွဲခြင်းလည်း ရှိသည်။
- မျက်လုံးနီခြင်း သို့မဟုတ် ရေစိုနေသော မျက်လုံးများ
- ကျဆင်းနေသော မျက်ခွံများ
စိတ်ဓာတ်ကျနေသော မျက်ခွံကြွက်သားများကို ကုသပါ။
- အများစုမှာ သူ့ဘာသာသူ ကုစားနိုင်သည်။ အမျိုးမျိုးသော လှုံ့ဆော်မှုဆိုင်ရာအချက်များကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်းဖြင့်၊
- ပြင်းထန်ပါက နေ့စဉ်အသက်တာကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေပါက သို့မဟုတ် 3 လထက် ပိုကြာပါက၊ Botulinum Toxin ထိုးဆေးဖြင့် ကုသမှုကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားနိုင်ပါသည်။
မျက်ခွံကြွက်သားများ တင်းမာပြီး အကြောဆွဲခြင်း။
မျက်ခွံကြွက်သားများ တင်းမာပြီး အကြောဆွဲခြင်း။ Blepharospasm သည် မျက်ခွံကြွက်သားများ ပုံမှန်မဟုတ်စွာ ကျုံ့သွားသည့် အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်သည်။ မကြာခဏ မျက်တောင်ခတ်စေတယ်။ မျက်လုံးနှစ်ဖက်ကို အလိုအလျောက်ပိတ်ထားပါ။ များသောအားဖြင့် မျက်ခွံကြွက်သားများ အနည်းငယ်လှုပ်ခြင်းမှအစပြုကာ အမြင်အာရုံကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသည့်အထိ ရောဂါလက္ခဏာများ တဖြည်းဖြည်းတိုးလာပါသည်။ မျက်လုံးမဖွင့်နိုင်လို့။ အမျိုးသားတွေထက် အမျိုးသမီးတွေမှာ ပိုတွေ့ရတယ်။ အသက် 40 မှ 60 နှစ်ကြားတွင်ဖြစ်တတ်သည်။
ရောဂါဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းရင်း
မျက်ခွံကြွက်သားတွေ ကျုံ့သွားရတဲ့ အကြောင်းရင်းကို မသိရသေးပါဘူး။ မျိုးရိုးဗီဇ မူမမှန်ခြင်းမှ ဆင်းသက်လာနိုင်သည်။အချို့ကိစ္စများတွင်၊ Basal Ganglia ၏ ပုံမှန်မဟုတ်သော လုပ်ဆောင်မှုများနှင့် ဆက်စပ်နေနိုင်သည်။
ရောဂါဖြစ်စေသောအချက်များ
မျက်ခွံကြွက်သားများ ကျုံ့သွားစေနိုင်သော အကြောင်းအရင်းများ မှာ-
- ဦးခေါင်း သို့မဟုတ် မျက်နှာကို မတော်တဆ ထိခိုက်မိခြင်း။
- Dystonia၊ တုန်လှုပ်ခြင်း စသည့် လှုပ်ရှားမှုပုံမမှန်ခြင်း မိသားစုရာဇဝင်။
- မျက်လုံးခြောက်ခြင်း ၊ မျက်ခွံရောင်ရမ်းခြင်း ၊ မျက်လုံးရောင်ရမ်းခြင်း ၊ အလင်းရောင်ကို အာရုံမခံနိုင်ခြင်းစသည့် မျက်စိရောဂါများမှ ရောင်ပြန်ဟပ်ခြင်း Blepharospasm။
- ဦးနှောက်ကို ထိခိုက်စေတဲ့အရာတစ်ခုရှိတယ်။
- စိတ်ဖိစီးမှု
- ပါကင်ဆန်ရောဂါကို ကုသရာတွင် အသုံးပြုသည့် ဆေးဝါးများ စသည်တို့၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုများ၊
- ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း။
- Tardive Dyskinesia၊ Generalized Dystonia၊ Wilson Disease နှင့် Parkinsonian Syndromes ကဲ့သို့သော အခြားသော လှုပ်ရှားမှုပုံမမှန်မှုများ တွင် တွေ့ရှိနိုင်သည် ။
မျက်ခွံကြွက်သားများကို ကုသပေးသည်။
- မျက်ရည်တုအသုံးပြုခြင်း ၊ ရောင်နေသောမျက်ခွံများကိုကုသခြင်း ၊ အထူးသဖြင့် FL-41 အမျိုးအစားစသည်တို့ကို အသုံးပြုခြင်းအပါအဝင် Reflex Blepharospasm လှုံ့ဆော်သည့်အချက်များကို ကုသပါ။
- ကြွက်သားပြေလျော့စေသောအဖွဲ့ အိပ်ဆေးအုပ်စု
- Botulinum Toxin ထိုးဆေး ကုသမှုရလဒ်ကောင်းများပေးတတ်သည်။
- Botulinum Toxin ထိုးဆေးကို မတုံ့ပြန်နိုင်မှသာ ခွဲစိတ်မှုလုပ်ပါ။
မျက်နှာကြွက်သားများ တင်းမာပြီး တစ်ဝက်ခန့် လှုပ်ယမ်းသည်။
Hemifacial Spasm သည် မျက်နှာတစ်ခြမ်းရှိ ကြွက်သားများ တောင့်တင်းနေသည့် အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်သည်။ အသက် 50 မှ 60 နှစ်ကြားတွင် တွေ့ရလေ့ရှိပြီး အမျိုးသားများထက် အမျိုးသမီးများတွင် ပိုအဖြစ်များသည်။ လက္ခဏာများသည် အများအားဖြင့် မျက်ခွံတွင် စတင်ကာ ပါးပြင်နှင့် နှုတ်ခမ်းတစ်ဖက်တည်းတွင် အကြောဆွဲသည့် လက္ခဏာများနှင့်အတူ တဖြည်းဖြည်း တိုးလာပါသည်။ ဤအကြောဆွဲခြင်းကို ထိန်းချုပ်၍မရပါ။ ရောဂါပိုပြင်းထန်လာသည်နှင့်အမျှ အဆက်မပြတ် တုန်လှုပ်သွားတတ်ပါသည်။ တစ်ဖက်တွင် မျက်နှာအစွန်းများ လှုပ်ယမ်းခြင်းကို ကြုံတွေ့ရနိုင်သော်လည်း ၎င်းသည် အလွန်ရှားပါးပြီး တစ်ချိန်တည်းတွင် အကြောဆွဲခြင်းမျိုး ဖြစ်ပေါ်မည်မဟုတ်ပါ။
ရောဂါဖြစ်စေသောအချက်များ
အမျိုးမျိုးသော အကြောင်းအရင်းများဖြင့် မျက်နှာအကြောဆွဲခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်သည် –
- မျက်နှာလှုပ်ရှားမှု
- ပူပင်သောက
- စိတ်ဖိစီးမှု
- ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း။
- စသည်တို့
ရောဂါအမျိုးအစား
Facial muscle spasm ကို အမျိုးအစား နှစ်မျိုး ခွဲခြားထားပါသည် ။
- Primary Hemifacial Spasm သည် အနီးနားရှိ သွေးကြောတစ်ခုမှ ခုနစ်ခုမြောက် ဦးနှောက်အာရုံကြောကို ဖိမိသောအခါဖြစ်သည်။ မျက်နှာကြွက်သားထိန်းချုပ်မှု မူမမှန်ခြင်းကို ဖြစ်စေသည်။ မျက်နှာနှင့် မျက်ခွံများတွင် ကြွက်သားများ လှုပ်ယမ်းခြင်း။
- Secondary Hemifacial Spasm သည် Primary Hemifacial Spasm ထက် အဖြစ်နည်းပါသည်။ တစ်ခါတစ်ရံ အကြောင်းရင်းကို မသိပါ။ အချို့လူများတွင် မိသားစုရာဇဝင်လည်း ရှိသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ကြောင့်ဖြစ်နိုင်သည်။
- မာကျောသောသွေးကြောများ (Atherosclerosis)၊
- ပုံမှန်မဟုတ်သောသွေးကြောများ (Arteriovenous Malformation)
- သွေးယိုခြင်း။
- Salivary gland အကျိတ်
- အကျိတ်များရှိခြင်း။ Cerebellopontine ထောင့်
- 7th အာရုံကြောဒဏ်ရာ
- လေဖြတ်ခြင်းကဲ့သို့သော ဦးနှောက်ပင်မဒဏ်ရာများ Multiple sclerosis နှင့် Bell's Palsy
ရောဂါရှာဖွေပါ။
- မှတ်တမ်းယူခြင်းနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ စစ်ဆေးခြင်း။
- သံလိုက်ပဲ့တင်ရိုက်ခတ်မှုပုံရိပ် (MRI) ကို အသုံးပြု၍ ဦးနှောက်နှင့် အာရုံကြောများကို စစ်ဆေးခြင်းကဲ့သို့သော ထပ်လောင်းအထူးစစ်ဆေးမှုများ။
Hemiplegic မျက်နှာကြွက်သားများကို ကုသပေးသည်။
- Anticonvulsant ဆေးအုပ်စု အချို့သောကိစ္စများတွင် ရောဂါလက္ခဏာများကို လျော့ပါးစေနိုင်သည်။
- Botulinum Toxin ထိုးဆေး
- Microvascular Decompression ခွဲစိတ်မှု အာရုံကြောပေါ်မှာ သွေးကြောတွေ ဖိမိတာမျိုး၊
မျက်ခွံတွေ လှုပ်တာတောင် သူ့အလိုလို ပျောက်သွားနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စိတ်မဆိုးပါနဲ့။ ရက်သတ္တပတ် သို့မဟုတ် လများအတွင်း ရောဂါလက္ခဏာများ ဆက်လက်ရှိနေပါက၊ နေ့စဥ်ဘ၀ကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသော ပုံမှန်မဟုတ်သော မျက်စိလက္ခဏာများ ရှိသည်။ မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်နှင့် အမြန်ပြသသင့်သည်။