ဆီးသွားတဲ့အခါ သွေးထွက်တဲ့အခါ လိပ်ခေါင်းရောဂါလို့ လူအများက ယူဆကြပါတယ်။ ၎င်းသည် အကျိတ်များ သို့မဟုတ် အစာအိမ်အူမကြီးကင်ဆာ၏ သတိပေးလက္ခဏာတစ်ခုဖြစ်မည်ဟု ဘယ်သောအခါမှ မမျှော်လင့်ထားပေ။ လိပ်ခေါင်းရောဂါ၏ လက္ခဏာအချို့သည် ကင်ဆာရောဂါနှင့် ဆင်တူသော်လည်း၊ ထို့ကြောင့် ရောဂါလက္ခဏာများကို သတိပြုကာ အထူးကုဆရာဝန်နှင့် ပြသခြင်းဖြင့် ကျေနပ်မှုမရှိဘဲ အချိန်မနှောင်းမီ မှန်ကန်သောကုသမှုကို ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
လိပ်ခေါင်းရောဂါအကြောင်း သိပါရစေ
လိပ်ခေါင်းရောဂါ (Haemorrhoid) သည် စအိုသွေးပြန်ကြောများ ကျယ်လာပြီး ရောင်ရမ်းလာကာ နေရာများစွာတွင် တချိန်တည်း ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ အမျိုးအစား 2 မျိုး ခွဲခြားထားပါသည်။
1) အတွင်းလိပ်ခေါင်း စအိုအတွင်း၌ ဖြစ်ပေါ်သည်။ သွေးနီဥကို မမြင်နိုင်ပါ။ မခံစားနိုင်ပါ။ ဆရာဝန်က စစ်ဆေးပြီးမှသာ ရောဂါအဆင့် ၄ ဆင့်ရှိပါတယ်။
- အဆင့် 1 တွင် လိပ်ခေါင်းရောဂါရှိသည်။ သို့သော် ဝမ်းသွားစဉ် သို့မဟုတ် ဝမ်းသွားပြီးနောက်တွင် အလုံးအဖုများထွက်ခြင်း မရှိပါ။
- အဆင့် 2- မစင်စွန့်ပြီးသောအခါတွင် လိပ်ခေါင်းသည် ထွက်လာပြီး သူ့အလိုလို ပြန်ထွက်လာသည်။
- အဆင့် 3: မစင်စွန့်ရန် ညှစ်နေစဉ် လိပ်ခေါင်းသည် အငေါ်ထွက်သည်။ ငါ့ကိုယ်ငါ မပြန်ဘူး။ အထဲကို တွန်းဖို့ သင့်လက်ကို အသုံးပြုရပါမယ်။
- အဆင့် 4- လိပ်ခေါင်း၏ခေါင်းသည် အပြင်ဘက်သို့ ထွက်လာပြီး နောက်ပြန်မတွန်းနိုင်ပါ။ နာကျင်ခံစားရနိုင်သည်။
2) ပြင်ပလိပ်ခေါင်း စအိုနားတစ်ဝိုက်တွင် ဖြစ်ပေါ်သည်။ ပါးစပ်နှင့် စအိုအရေပြားအောက်ရှိ သွေးပြန်ကြောများ ပေါက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ တွေ့မြင်ခံစားနိုင်သည်။ အနာများရှိလျှင် နာကျင်နိုင်သည်။
လိပ်ခေါင်းရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ အကြောင်းရင်းများ
လိပ်ခေါင်းရောဂါ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ အကြောင်းရင်းများ မှာ-
- နာတာရှည်ဝမ်းချုပ်ခြင်း။
- မကြာခဏ ဝမ်းလျှောခြင်း။
- မကြာခဏဝမ်းသွားခြင်း။
- မစင်စွန့်ရန် အချိန်အကြာကြီးထိုင်ခြင်း။
- ဝမ်းသွားစဉ် ပြင်းထန်စွာ တွန်းပါ။
- ဝမ်းနုတ်ဆေးနှင့် ဝမ်းသွားများကို မကြာခဏ မလိုအပ်ဘဲ သုံးပါ။
- အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှ ကြွက်သားတွေ ပျော့ပျောင်းလာတယ်။
- နာတာရှည် ချောင်းဆိုးခြင်း။
- လေးလံသောကိုယ်အလေးချိန်
- လေးလံသောအရာများကို အင်အားများစွာဖြင့် လွှင့်ပါ။
- အသည်းခြောက်ခြင်းသည် စအိုရှိ သွေးပြန်ကြောများ ပွလာနိုင်သည်။
- မျိုးရိုးလိုက်ခြင်း။
- ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန် အူလှုပ်ရှားမှု ခက်ခဲခြင်း။
လိပ်ခေါင်းရောဂါ VS အကျိတ်များ/အူမကြီးကင်ဆာ၏ လက္ခဏာများ
လိပ်ခေါင်းနှင့် အကျိတ်/အူမကြီးကင်ဆာတို့၏ လက္ခဏာများသည် ဆင်တူသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ရောဂါလက္ခဏာများကို သတိပြုမိခြင်းသည် ရောဂါကို မှန်ကန်စွာ မှန်ကန်သောနည်းဖြင့် ကုသရန် သော့ချက်ဖြစ်သည်။
လိပ်ခေါင်း | အကျိတ် / distal အူမကြီးကင်ဆာ |
လတ်ဆတ်တဲ့သွေးတွေ ယူသွားတယ်။ | သွေးချို /သွေးထွက်သော ချွဲများ ဖြင့် မစင် |
စအိုမှ အကျိတ်အဖုတစ်ခု ခံစားရနိုင်သည်။ | စအိုဝတွင် အကျိတ်တွေ့ရှိခြင်း ( ကျွမ်းကျင်ဆရာဝန်မှ စစ်ဆေးခြင်း )၊ |
စအိုထဲသို့ ပြန်ကျလာသော အလုံးအခဲတစ်ခု ရှိနိုင်သည်။ | အဖုအကျိတ်ထွက်တာမရှိပါဘူး။ |
ကိုက်ခဲခြင်းများ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ပြင်ပလိပ်ခေါင်း | အများစုမှာ ခါးနာခြင်း မရှိပါ။ |
ဝမ်းချုပ်ခြင်း၊ မကြာခဏ ဆီးသွားခြင်း သို့မဟုတ် မကြာခဏ ဝမ်းသွားခြင်း စ သည့် လက္ခဏာများ ရှိနေနိုင်သည် ။ | မကြာခဏ ဝမ်းသွားခြင်း၊ ဝမ်းမပြည့်ခြင်း သို့မဟုတ် အူသိမ်အူမလှုပ်ရှားမှု |
ပါးစပ်နှင့် စအိုတစ်ဝိုက်တွင် ယားယံခြင်း သို့မဟုတ် ယားယံခြင်း။ | စအိုထဲက သွေးထွက်တဲ့ ချွဲတွေရှိတယ်။ |
လိပ်ခေါင်းရောဂါရှာဖွေခြင်း။
လိပ်ခေါင်းရောဂါရှာဖွေခြင်း။ ပြင်ပလိပ်ခေါင်းဖြစ်လျှင် Tinnitus ကို သာမန်မျက်စိနဲ့ မြင်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အတွင်းလိပ်ခေါင်းဖြစ်ရင်၊ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ အတွင်းပိုင်းကို စစ်ဆေးဖို့ ဆရာဝန်က လိုအပ်နိုင်ပါတယ်။ ပဏာမရောဂါရှာဖွေရန် ကင်မရာငယ်ကို အသုံးပြုသည်။ အပြင် colonoscopy ကို အသုံးပြု တွက်ချက်ပုံရိပ် အာထရာဆောင်းကို အသုံးပြု၍ စအိုနှင့် စအိုကို စစ်ဆေးခြင်း။ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း စစ်ဆေးမှုရလဒ်များကို သိနိုင်ရန် အထူးသဖြင့် distal colon ၏ အကျိတ်/ကင်ဆာဟု ဆရာဝန်က သံသယရှိသည့် ကိစ္စများတွင်၊ အူမကြီးမှန်ပြောင်းကြည့်ခြင်းဖြင့် ရောဂါကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ခွဲခြားသိမြင်နိုင်ပြီး သင့်လျော်သော ကုသမှုကို ခံယူနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
လိပ်ခေါင်းရောဂါကုသမှု
လိပ်ခေါင်းရောဂါကို ကုသရန်နည်းလမ်းများသည် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ ရောဂါလက္ခဏာများနှင့် ပြင်းထန်မှုအပေါ် မူတည်ပြီး အောက်ပါတို့အပါအဝင်၊
1) ခွဲစိတ်မှုမရှိဘဲ လိပ်ခေါင်းရောဂါကို ကုသခြင်းတွင် အောက်ပါတို့ ပါဝင်သည်။
- Suppositories : ဆရာဝန်များသည် လိပ်ခေါင်းရောဂါ လက္ခဏာများ ပိုမိုကောင်းမွန်လာစေရန် ကူညီပေးသော suppositories များကို ညွှန်းပေးမည်ဖြစ်ပါသည်။
- ဆေးကို အရေပြားအောက်ရှိ လိပ်ခေါင်းအနေအထားသို့ ထိုးသွင်းပါ ။ လိပ်ခေါင်းကို သက်သာစေရန်။ လိပ်ခေါင်းကို ကျုံ့သွားစေရန် ၂-၄ ပတ်လျှင်တစ်ကြိမ် ထိုးပေးရမည်။
- လိပ်ခေါင်းကို ကျုံ့ပြီး ပြုတ်ကျစေရန် လိပ်ခေါင်းကို ပတ်ထားသော ရော်ဘာကြိုးကို အသုံးပြုပါ ။ ဤနည်းလမ်းသည် အထူးပြုဆရာဝန်၏ ကျွမ်းကျင်မှု လိုအပ်ပါသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ပိုးဝင်ခြင်းနှင့် အခြားဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါသည်။
2) လိပ်ခေါင်းရောဂါကို ခွဲစိတ်ကုသခြင်း။ လိပ်ခေါင်းသည် အလွန်ကြီးသဖြင့် ပြန်မသွားနိုင်တော့သည့် အခြေအနေမျိုးတွင် ခွဲစိတ်ကုသရန် လိုအပ်ပါသည်။ ခွဲစိတ်မှုတွင် လိပ်ခေါင်းအမျိုးအစားနှင့် လိပ်ခေါင်းအရေအတွက်ပေါ် မူတည်ပြီး အောက်ပါတို့ပါဝင်ပါသည်။
- လိပ်ခေါင်းကို ခွဲစိတ်ဖွင့်ပါ။ ပြင်ပလိပ်ခေါင်းကြီးများ သို့မဟုတ် စအိုတွင်းမှ လိပ်ခေါင်းပေါက်နေသော လူနာများအတွက်။ ကျွမ်းကျင်သောဆရာဝန်သည် စအိုတစ်ဝိုက်တွင် ခွဲစိတ်မှုပြုလုပ်ပြီး လိပ်ခေါင်းကို ဖယ်ရှားပေးမည်ဖြစ်သည်။
- အလိုအလျောက်အပ်ချုပ်ကိရိယာကို အသုံးပြု၍ လိပ်ခေါင်းခွဲစိတ်ခြင်း။ လိပ်ခေါင်းက အပြင်ကိုထွက်တဲ့လူနာတွေအတွက်ပါ။ ဆရာဝန်သည် လိပ်ခေါင်းကို စအိုထဲသို့ ပြန်တွန်းရန် လိပ်ခေါင်းဖြတ်စက်ကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။ သွေးထောက်ပံ့မှုကိုတားဆီး တစ်သျှူးများ ကျုံ့သွားပြီး သေဆုံးသည်။
- လေဆာ လိပ်ခေါင်းခွဲစိတ်မှု အပျော့စားအဆင့်တွင် လိပ်ခေါင်းရောဂါများအတွက် သင့်လျော်ပြီး ဦးခေါင်းသည် အလွန်မကြီးပါ။ ၎င်းသည် လေဆာရောင်ခြည်ကို အသုံးပြု၍ လိပ်ခေါင်းခေါင်းတစ်ဝိုက်ရှိ သွေးကြောများကို ဖျက်ဆီးကာ တဖြည်းဖြည်း ပါးလွှာလာကာ နောက်ဆုံးတွင် ပြိုကျသွားသည်။ ဤနည်းလမ်းသည် အနည်းငယ်နာကျင်ရုံသာမက လျင်မြန်စွာ သက်သာပျောက်ကင်းစေကာ ပြန်လည်ကောင်းမွန်ရန်လည်း အချိန်တိုအတွင်း ကြာမြင့်ပါသည်။ ခွဲစိတ်မှုအတွင်း ဖြစ်ပေါ်တတ်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကို လျှော့ချပါ။
လိပ်ခေါင်းရောဂါမဟုတ်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူဆရာဝန်က တွေ့ရှိပါက သို့သော် ၎င်းမှာ စအိုအကျိတ်/ကင်ဆာ သို့မဟုတ် အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်သည်။ လက်ရှိတွင်၊ လူနာများကို ဝမ်းဗိုက်အတွင်း စအိုအတုမှတစ်ဆင့် မစင်စွန့်ရန် ကူညီပေးသည့် စအိုဝှေးစေ့ကို သိမ်းဆည်းခြင်း (Sphincter Saving Surgery) ဖြင့် အသေးစားထိုးဖောက်ခွဲစိတ်မှုနှင့် စအိုကင်ဆာခွဲစိတ်မှုတို့ကို လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ သို့သော် ပုံမှန်မဟုတ်သော လက္ခဏာများ ရှိပါက ကုသမှုကို အမြန်ရယူရန် ကျွမ်းကျင်သော ဆရာဝန်ထံမှ အမြန်ပြသရန် လိုအပ်ပါသည်။ ကောင်းမွန်သော ဘဝအရည်အသွေးကို တစ်ဖန်ပြန်လည်ရရှိစေပါသည်။