မျက်စိနာခြင်း၊ မျက်စိညောင်းလွယ်ခြင်း၊ မျက်စိမအီမသာဖြစ်ခြင်း စသည့် လက္ခဏာများ ရှိပါက တစ်ခါတစ်ရံတွင် ပုံရိပ်များကို ကြည်လင်ပြတ်သားစွာ မြင်နိုင်ခြင်း၊ မျက်လုံးခြောက်ခြင်း ဝေဒနာခံစားရကြောင်း ညွှန်ပြနိုင်သည်။ မျက်ခွံရှိ sebaceous glands ၏ပုံမှန်မဟုတ်သောလုပ်ဆောင်ချက်ကြောင့်ဖြစ်နိုင်သည်။ မျက်ရည်အလွှာကို မတည်မငြိမ်ဖြစ်စေသည်။ မျက်ရည်တွေက အငွေ့ပျံလွယ်တယ်။ ယားယံခြင်း။ မျက်ခွံပိုးဝင်နိုင်ခြေလည်း ရှိပါတယ်။ ထို့ကြောင့် မျက်စိ၏ မူမမှန်မှုများကို သတိထားရန်နှင့် ၎င်းတို့ကို သတိထားရန် အရေးကြီးသည်။
မျက်ခွံမှာရှိတဲ့ ဆီကြည်ဂလင်းတွေကို သိအောင်လုပ်ပါ။
မျက်ခွံပေါ်ရှိ Sebaceous glands (Meibomian Gland) သည် မျက်ခွံဧရိယာတွင် ရှိသော sebaceous gland အမျိုးအစားဖြစ်သည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် မျက်ခွံအပေါ်ပိုင်းနှင့် အောက်မျက်ခွံတွင် 30 – 40 နှင့် 20 – 30 အသီးသီးရှိကြပြီး မျက်ခွံပေါ်တွင် ဆီကြည်ဂလင်းများ အသီးသီးရှိသည်။ ၎င်း၏ လုပ်ဆောင်ချက်မှာ မျက်လုံး၏ မျက်နှာပြင်ကို ဖုံးအုပ်ရန် အဆီများ ထုတ်လုပ်ရန် ဖြစ်သည်။ မျက်ရည်၏ အပြင်ဘက်ဆုံးအလွှာဖြစ်သည်။ လူ့မျက်ရည်တွင် အချွဲအလွှာ၊ ရေအလွှာနှင့် Lipid အလွှာတို့ ပါဝင်သည်။ lipid အလွှာသည် မျက်ရည်အငွေ့ပျံခြင်းကို တားဆီးပေးပြီး ဟန်ချက်ထိန်းပေးသည်။ သာမာန်မျက်ရည်များ မျက်လုံးကို အမြဲစိုစွတ်နေစေတယ်။ မျက်လုံးကို မထိခိုက်စေပါဘူး။
မျက်ခွံမှာရှိတဲ့ sebaceous glands တွေက ပိတ်ဆို့နေတယ်။
ပုံမှန်အားဖြင့် မျက်ခွံရှိ ဆီကြည်ဂလင်းများမှ ဖန်တီးထားသော အဆီများသည် အဝါရောင်ဖျော့ဖျော့ဖြစ်ပြီး အလွန်ကြည်လင်သည်။ ဂလင်းထဲက အလွယ်တကူ စီးဆင်းနိုင်ပါတယ်။ မျက်ခွံမှာရှိတဲ့ sebaceous glands တွေက အလုပ်မလုပ်ရင်၊ ဖန်တီးထားတဲ့ အဆီတွေက တိမ်ထူပြီး ထူလာမယ်။ ၎င်းသည် မျက်ခွံ၏အစွန်းတွင်ရှိသော sebaceous gland ၏ ထွက်ပေါက်ပြွန်တွင် ပိတ်ဆို့ခြင်းကို ဖြစ်စေသည်။ ပိုက်ထဲက အဆီတွေ ထွက်လာဖို့ ခက်ခဲစေပြီး လျော့သွားစေပါတယ်။ မျက်ရည်အလွှာကို မတည်မငြိမ်ဖြစ်စေသည်။ တည်ငြိမ်မှုမရှိခြင်း။ မျက်ရည်တွေက အငွေ့ပျံလွယ်တယ်။ ယင်းကြောင့် မျက်လုံးခြောက်ပြီး ထူလာကာ အဆီပိုများ မာကျောလာပြီး မျက်ခွံအစွန်းတွင် တင်းတင်းကျပ်ကျပ် တွယ်ကပ်နေသည်။ ၎င်းသည် မျက်လုံးကို ယားယံစေပြီး ဘက်တီးရီးယားပိုးနှစ်မျိုးလုံးမှ ပိုးဝင်နိုင်ခြေနှင့် မျက်တောင်ပေါ်ရှိ ပိုးမွှားများ ပေါက်ပွားနိုင်ခြေကို တိုးစေသည်။
Meibomian Gland Dysfunction (MGD) သည် Meibomian Gland Dysfunction (MGD) ဟုခေါ်သော မျက်ခွံရှိ ဆီကြည်ဂလင်းများ ပိတ်ဆို့ခြင်း သို့မဟုတ် အခြားသော မူမမှန်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဒါမှ မျက်လုံးရဲ့ မျက်နှာပြင်ကို ဖုံးအုပ်ဖို့ အဆီမထုတ်နိုင်ပါဘူး။ မျက်ရည်အလွှာသည် ပုံမှန်ထက် အငွေ့ပျံသည်။ မျက်လုံးခြောက်တဲ့အထိ မျက်ခွံရှိ sebaceous glands များပိတ်ဆို့ခြင်းအပြင် မျက်လုံးခြောက်သွေ့ခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ မျက်ခွံရောင်ရမ်းခြင်းကဲ့သို့သော မျက်ခွံပေါ်ရှိ အခြားသောရောဂါများကိုလည်း ဖြစ်စေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ မျက်လုံးပိုးဝင်ခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း စသည်တို့။
မျက်ခွံပိတ်ဆို့ခြင်းအတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေအချက်များ
- တိုးလာသောအသက် အသက် 40 နှစ်ကျော်သူများတွင် မျက်ခွံများတွင် ဆီကြည်ဂလင်းများ ပိတ်ဆို့နိုင်ခြေ ပိုများသည်။
- မျက်လုံးတစ်ဝိုက်ကို မိတ်ကပ်လိမ်းပါ။ အထူးသဖြင့် မျက်လုံးအနားမှာ eyeliner ဆွဲပါ။ မျက်ခွံကို ကောင်းစွာ မသန့်စင်ပါက မျက်ခွံတွင် ဆီကြည်ဂလင်းများ ပိတ်ဆို့ခြင်းကို တိုးစေပါသည်။
- မျက်ကပ်မှန်သုံးခြင်း။ မျက်လုံးကို ပိုခြောက်သွေ့စေတယ်။ မျက်တောင်ခတ်ခြင်းသည် ပုံမှန်မဟုတ်နိုင်ပါ။
- မိုဘိုင်းလ်ဖုန်း သို့မဟုတ် ကွန်ပျူတာစခရင်များကို ကြာရှည်အသုံးပြုခြင်းသည် မျက်တောင်ခတ်ခြင်းကို လျော့နည်းစေသည်။ ဆီကြည်ဂလင်းများမှ အဆီနည်းပြီး ညှစ်သည်။ မျက်လုံး၏မျက်နှာပြင်ကို ဖုံးအုပ်ရန် လျှို့ဝှက်မှုနည်းသည်။
- မတည့်သော မျက်မြှေးရောင်ခြင်းကဲ့သို့သော မျက်လုံးရောဂါများ သို့မဟုတ် သွေးတိုးရောဂါ၊ အဆစ်အမြစ်ရောဂါ သို့မဟုတ် ဝက်ခြံဆေး၊ စိတ်ရောဂါကုဆေး စသည်တို့ကဲ့သို့သော ဆေးဝါးများမှ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ
ရောဂါရှာဖွေပါ။
မျက်ခွံအတွင်းရှိ sebaceous glands များပိတ်ဆို့နေပါက မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်မှသာလျှင် စစ်ဆေးနိုင်ပါသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် မျက်ခွံရှိ sebaceous glands ပိတ်ဆို့ခြင်း၏ လက္ခဏာများသည် မျက်လုံးနီခြင်း၊ မျက်လုံးယားယံခြင်း၊ မျက်စိနာခြင်း၊ အမြင်အာရုံဝေဝါးခြင်း အပါအဝင် အခြားသော အကြောင်းရင်းများမှ မျက်စိခြောက်ရောဂါနှင့် ဆင်တူသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။
မျက်ခမ်းအထူးကုဆရာဝန်များအသုံးပြုသည့် ရိုးရှင်းသောနည်းလမ်းမှာ မျက်ခွံအတွင်းရှိ sebaceous glands များပိတ်ဆို့နေခြင်းရှိမရှိစစ်ဆေးရန် မျက်ခွံဧရိယာကို ဖိထားခြင်းဖြင့် မျက်ခွံအတွင်းရှိ sebaceous glands များသည် sebum ပုံမှန်အတိုင်းထုတ်လုပ်နိုင်ခြင်းမရှိသည်ကိုသိရန်ဖြစ်သည်။ မျက်ခွံမှာရှိတဲ့ sebaceous glands ကထုတ်တဲ့ sebum က မျက်ရည်တွေကို မျက်လုံးရဲ့မျက်နှာပြင်ကနေ ပိုနှေးကွေးစွာ အငွေ့ပျံအောင် ကူညီပေးလို့ပါပဲ။ ထို့ကြောင့် မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်သည် ပူးတွဲရောဂါရှာဖွေရာတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် မျက်ရည်များ၏ အရည်အသွေးနှင့် ပမာဏကိုလည်း စစ်ဆေးနိုင်ပါသည်။
ပိတ်ဆို့နေသော မျက်ခွံဆီကြည်ဂလင်းများမှ မျက်လုံးခြောက်ခြင်းကို ကုသပေးသည်။
- အကြံပြုထားသည့်အတိုင်း သင့်မျက်လုံးများကို အချိန်အခါအလိုက် အနားယူခြင်းကဲ့သို့သော ပျော့ပျောင်းသောလက္ခဏာများရှိသည့်အခါ အသုံးပြုမှုအမူအကျင့်များကို ချိန်ညှိပါ – မိနစ် 20 တိုင်း၊ အဝေးကိုကြည့်ခြင်းဖြင့် စက္ကန့် 20 အနားယူပါ၊ သင့်မျက်လုံးကို ပေ 20 မှ အနားယူပြီး သင့်ကိုယ်သင် မကြာခဏ မျက်တောင်ခတ်ရန် သတိပေးပါ။
- မျက်ရည်အတု မျက်လုံးကို အစိုဓာတ်ထည့်ဖို့ ပိုသက်တောင့်သက်သာခံစားရဖို့ ကူညီပေးတယ်။
- မျက်ခွံကို ဂရုစိုက်ခြင်း (Lid Hygiene) သည် အလွန်အရေးကြီးပြီး လိုအပ်ပါသည်။ ရည်ရွယ်ချက်မှာ မျက်ခွံရှိ sebaceous glands (Meibomian Gland) မှထုတ်လုပ်သော sebum များကို အထူနည်းစေရန်ဖြစ်သည်။ ပိုကောင်းအောင် စွန့်ထုတ်နိုင်တယ်။ အဆီတွေက မျက်လုံးမျက်နှာပြင်ကို ထိထိရောက်ရောက် ဖုံးအုပ်ပေးပါတယ်။ မျက်ရည်အငွေ့ပျံခြင်းနှင့် မျက်လုံးခြောက်ခြင်း လက္ခဏာများကို လျှော့ချပါ။ အဆင့် ၃ ဆင့် ရှိပါသည်။
- မျက်ခွံပေါ်တွင် ပူနွေးသောအနှစ်ကို လိမ်းပေးခြင်း (Eyelid Warming) သည် ဆီကြည်ဂလင်း၏ ထွက်ပေါက်ပြွန်တွင် ပိတ်ဆို့နေသော ထူထဲသော အဆီများကို ပျော်ဝင်စေသည်။ ဂလင်းများမှ ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ စွန့်ထုတ်နိုင်သည် ။နည်းလမ်းမှာ ရေနွေးဖျော့ဂျယ်၊ ရေနွေးနွေးစိမ်ထားသော မျက်နှာသုတ်ပုဝါ၊ ကြက်ဥပြုတ်ထုပ် အဝတ်စ၊ သို့မဟုတ် Blephasteam ကဲ့သို့သော ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ကိရိယာများ ဖြစ်သည့် ကိရိယာကို အသုံးပြု၍ စဉ်ဆက်မပြတ်နှင့် သင့်လျော်သော ကိရိယာကို အသုံးပြုရန် ဖြစ်ပါသည်။ ပူနွေးသော compress တစ်လျှောက်လုံး အပူပေးခြင်း စသည်တို့ကို သင့်လျော်သော အပူရှိန် ၄၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်ခန့်တွင် မျက်ခွံနှစ်ဖက်ကို 10-15 မိနစ်ခန့် ထားပေးပါ။အပူပေးထားသော gel သို့မဟုတ် အဝတ်စကို အသုံးပြုပါက အရမ်းပူခြင်း သို့မဟုတ် အေးလွန်းခြင်းမဖြစ်အောင် သတိထားပါ။ အဝတ်စကိုအသုံးပြုရာတွင် အပူချိန်ကျဆင်းလာပါက compressing ကာလတစ်လျှောက် သင့်လျော်သောအပူပေးစွမ်းနိုင်စေရန် ရေနွေးနွေးဖြင့် ပြန်လည်စွတ်ပေးရပါမည်။
- မျက်ခွံအတွင်း ပိတ်ဆို့နေသော အဆီများကို ညှစ်ထုတ်ရန် မျက်ခွံကို နှိပ်နယ်ပေးခြင်း (Eyelid Massaging) နည်းလမ်းမှာ မျက်ခွံကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ်ဖြစ်စေရန် သင့်လက်ချောင်းများကို အသုံးပြု၍ မျက်ခွံကို နှိပ်နယ်ပေးကာ အခြားလက်ချောင်းများကို အသုံးပြု၍ မျက်ခွံကို နှိပ်နယ်ပေးပါ။ အပေါ်မျက်ခွံကို နှိပ်နယ်တဲ့အခါမှာ အပေါ်ကနေ အောက်ကို ငုံ့ကြည့်ပြီး လက်ချောင်းတွေကို အသုံးပြုပြီး နှိပ်နယ်ပေးပါ။ အောက်မျက်ခွံကို နှိပ်နယ်ရန် အပေါ်ကို မော့ကြည့်ကာ အောက်ဘက်မှ အပေါ်ဘက်မှ နှိပ်နယ်ရန် သင့်လက်ချောင်းများကို အသုံးပြုပါ။ လုံလောက်တဲ့ ဖိအားကို သုံးပြီး မျက်လုံးထောင့်ကနေ မျက်လုံးထောင့်အထိ နှိပ်နယ်ပေးပါ။ ဒါမှ မျက်ခွံရဲ့ အရှည်တစ်လျှောက် မျက်တောင်အောက်ခြေကို စည်းထားတဲ့ ဆီကြည်ဂလင်းတွေကို နှိပ်နယ်ပေးပါလိမ့်မယ်။
- 1:10 အချိုးအစား ကလေးခေါင်းလျှော်ရည်နှင့် သန့်စင်သောရေဖြင့် ဂွမ်းလုံးတစ်လုံး သို့မဟုတ် Pad ကိုစိမ်ပြီး မျက်ခွံအစွန်းကို သန့်စင်ပေးပါ။ သို့မဟုတ်ပါက မျက်ခွံကို သန့်စင်ရန်အတွက် သီးသန့်ဖြေရှင်းချက်တစ်ခုကို အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ မျက်ခွံအစွန်းနှင့် မျက်တောင်အောက်ခြေကို ပွတ်တိုက်ပြီး ရေနွေးနွေးဖြင့် တစ်နေ့ ၁ ကြိမ်မှ ၂ ကြိမ် သန့်စင်ပေးပါ။
အထက်ဖော်ပြပါနည်းလမ်းများဖြင့် မျက်ရည်အတုထည့်ကာ မျက်ခွံကို ထိန်းကျောင်းပါက မတိုးတက်သေးပါ။ နောက်ထပ်ကုသမှုအတွက် မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်နှင့် ပြသသင့်ပါသည်။ မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်သည် အောက်ပါနည်းလမ်းများဖြင့် ကုသနိုင်ပါသည်။
- ရောင်ရမ်းမှုကို လျှော့ချရန်နှင့် မျက်ခွံ၏ sebaceous glands များတွင် စုပုံနေသော ဘက်တီးရီးယားများကို သတ်ရန် Azythromycin အုပ်စုတွင် ပဋိဇီဝဆေးများကို ချပေး သို့မဟုတ် လိမ်းပါ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဘက်တီးရီးယားတွေက မျက်ခွံမှာရှိတဲ့ sebaceous glands တွေကို ပိုရောင်လာစေတာကြောင့်ပါ။
- အဆီ၏ဂုဏ်သတ္တိများကိုထိန်းညှိရန် Doxycycline ကိုသောက်ပါ ။ မျက်ခွံရဲ့ ဆီကြည်ဂလင်းတစ်ဝိုက် ရောင်ရမ်းမှုကို လျှော့ချပေးပြီး စုဆောင်းထားတဲ့ ဘက်တီးရီးယား ပမာဏကိုလည်း လျှော့ချပေးပါတယ်။
- အိုမီဂါ-၃ ဖက်တီးအက်ဆစ် ကြွယ်ဝသော အစားအစာများ ဖြစ်သော ပင်လယ်ငါးများ သို့မဟုတ် နှမ်းကြတ်စေ့များ ကဲ့သို့သော အစားအစာများ စားသုံးခြင်းသည် အဆိုပါ အကြောင်းရင်းကြောင့် မျက်လုံးခြောက်ခြင်း လက္ခဏာများကို လျော့ပါးစေကြောင်း သိရသည်။
- Cyclosporine နှင့်/သို့မဟုတ် စတီရွိုက်အစက်များ မျက်ကြည်လွှာနှင့် မျက်ခွံများ အလွန်ရောင်ရမ်းသော ကိစ္စများတွင်သာ အသုံးပြုသည်။ Steroid ဆေးဝါးများကို အချိန်တိုအတွင်း အသုံးပြုကြပြီး ဆေးဝါးနောက်ဆက်တွဲများကို သတိထားရပါမည်။ အထူးသဖြင့်၊ ၎င်းသည် အတွင်းခံတွင်းဖိအား တိုးလာခြင်းနှင့် ရေတိမ်ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။
ရောဂါပြင်းထန်မှု
မျက်ခွံတွင် ဆီကြည်ဂလင်းများ ပိတ်ဆို့ပြီး သင့်လျော်မှန်ကန်သော ကုသမှုမခံယူဘဲ ကျန်ခဲ့လျှင်။ မူမမှန်မှုသည် ပိုမိုပြင်းထန်လာပြီး အဆီထုတ်သည့်ဂလင်းများ၏ ဂုဏ်သတ္တိများ ဆုံးရှုံးသွားကာ နောက်ဆုံးတွင် ၎င်းတို့သည် အဆီမထုတ်နိုင်တော့သည့်အထိ ယုတ်လျော့သွားစေသည်။ ရလဒ်ကတော့ နောက်ပိုင်းမှာ ကုသမှုက ပိုခက်ခဲပါတယ်။ အလွန်ပြင်းထန်သောကိစ္စ လူနာများသည် မျက်လုံးယားယံခြင်း၊ မျက်ခွံနာကျင်ခြင်းနှင့် ပြင်းထန်ပြီး နာတာရှည် မျက်လုံးခြောက်ခြင်းတို့ကို ခံစားရလိမ့်မည်။ မျက်မြှေးနှင့် မျက်လုံးတစ်ဝိုက်တွင် ပိုးဝင်လွယ်သည်။ အစောပိုင်းအဆင့်တွင် ရောဂါလက္ခဏာအနည်းငယ်ရှိသော်လည်း လက္ခဏာလုံးဝမပြပါ။
အခုခေတ်မှာ မျက်ခွံမှာ ပိတ်ဆို့နေတဲ့ sebaceous gland ကို စစ်ဆေးတွေ့ရှိတဲ့အခါ၊ သင်၏မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်သည် သင့်ရောဂါလက္ခဏာများကို ကုသရန် မှန်ကန်သောနည်းလမ်းကို အကြံပြုပါလိမ့်မည်။ အိမ်မှာလုပ်လို့ရတယ်။ ထို့အပြင်၊ သင်သည် မျက်ခွံရှိဆီကြည်ဂလင်းများကို နွေးထွေးစွာ နှိပ်နယ်ပေးနိုင်ပါသည်။ ဘန်ကောက်ဆေးရုံကြီးရှိ မျက်စိစင်တာသည် နွေးထွေးသော နှိပ်နယ်ခြင်း၊ နှိပ်နယ်ပေးခြင်းနှင့် မျက်ခွံများကို ကောင်းမွန်စွာ သန့်စင်ပေးနိုင်ရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေပါပြီ။