လိပ်ခေါင်းရောဂါသည် ကျားမနှင့် အသက်အရွယ်အားလုံးတွင် အဖြစ်များသော ရောဂါဖြစ်ပြီး အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ဖြစ်ပွားနိုင်သောကြောင့် သံသယများ ပြည့်နှက်နေခြင်းမှာ အံ့သြစရာမရှိပါ။ မှန်ကန်စွာ ကိုင်တွယ်နိုင်စေရန်အတွက် မှန်ကန်စွာ နားလည်ထားသင့်ပါသည်။
Q : လိပ်ခေါင်းဆိုတာဘာလဲ။
အဖြေ : လိပ်ခေါင်းသည် စအိုအတွင်း၌ ရှိသော သွေးကြောများ ဖောင်းထွက်နေသော သွေးကြောအုပ်စုဖြစ်သည်။ ကျန်းမာရေးပြဿနာများ ဖြစ်ပေါ်တတ်သည်။ တွေ့ရတဲ့ လက္ခဏာတွေက အမျိုးမျိုးဖြစ်ပြီး စအိုဝမှာ အဖြစ်အများဆုံးကတော့ နာကျင်မှုပါပဲ။ ဝမ်းထဲတွင် သွေးပါသော အနီရောင်တောက်တောက်၊ ပြူးထွက်နေသော အဖုများ သို့မဟုတ် စအိုတွင် အကျိတ်အခဲကို ခံစားရနိုင်သည် ။
မေး – လိပ်ခေါင်းရောဂါဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းရင်းတွေက ဘာတွေလဲ။
အဖြေ – လိပ်ခေါင်းရောဂါသည် ဝမ်းချုပ်ခြင်းကဲ့သို့သော တင်းကြပ်မှုများစွာလိုအပ်သော အခြေအနေတစ်ခုကြောင့်ဖြစ်ရသည်။ ဝမ်းသွားတိုင်း ၂-၃ ရက်တစ်ကြိမ်၊ အနည်းဆုံး နာရီဝက်ခန့် ထိုင်ပြီးတိုင်း၊ လိပ်ခေါင်းရောဂါသည် စအိုပါးစပ်အထိ ကျုံ့သွားသည်အထိ တဖြည်းဖြည်း အရွယ်အစား ကြီးထွားလာသည်။ နောက်ပြီး ဆဲလ်ဖုန်းပေါ်မှာ ထိုင်တယ်။ သို့မဟုတ် ရုပ်ပြများဖတ်ပါ။ ဝမ်းသွားစဉ်တွင် သတိမပြုမိဘဲ အချိန်နှင့်အမျှ တင်းမာလာကာ လိပ်ခေါင်းကိုလည်း တဖြည်းဖြည်း ကြီးထွားလာစေသည်။
Q : ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးတွေဟာ တခြားသူတွေထက် ဘာကြောင့်လိပ်ခေါင်းရောဂါ ပိုလွယ်တာလဲ။
အဖြေ : ကိုယ်ဝန်ဆောင်သည်နှင့်အမျှ ဟော်မုန်းများ ပြောင်းလဲလာပြီး သွေးလည်ပတ်မှုစနစ် ပြောင်းလဲခြင်းကြောင့် လိပ်ခေါင်းနေရာကို သွေးများ ပိုမိုစီးဆင်းစေပါသည်။ ထို့ကြောင့် လိပ်ခေါင်းရောဂါသည် ကိုယ်ဝန်ဆောင်များနှင့် ကလေးမွေးဖွားပြီးနောက် အစောပိုင်းအဆင့်များတွင် အဖြစ်များပါသည်။ ထို့ကြောင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များသည် နှလုံးဆီသို့ သွေးပြန်စီးဆင်းမှု ကောင်းမွန်စေရန် ဘယ်ဘက်စောင်းအိပ်ရန် အကြံပြုထားသည်။
မေး – လိပ်ခေါင်းရောဂါကို ဘယ်လိုအတည်ပြုပါသလဲ ။
အဖြေ – ဆရာဝန်သည် စအိုဝကို စေ့စေ့စပ်စပ် စစ်ဆေးပေးလိမ့်မည်။ လက်အိတ်များဝတ်ဆင်ပြီး ချောဆီကူညီပေးရန်အတွက် ဂျယ်ကိုအသုံးပြုခြင်း ဖြင့် စတင်ပါ ။ထို့နောက် လူနာ၏စအိုအတွင်းတွင် အဖုများရှိနေခြင်းရှိ၊မရှိ သိရှိရန် သင့်လက်ချောင်းများကိုအသုံးပြု၍ လူနာ၏နာကျင်မှုမခံစားရစေရန်။ သို့မဟုတ်ပါက လူနာသည် sphincter ကိုဖွင့်ရန်အတွက် မစင်စွန့်သကဲ့သို့ တွန်းခိုင်းနိုင်သည်။ ထို့နောက် ဆရာဝန်သည် ကိရိယာကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် စအိုထဲသို့ ဖြည်းညှင်းစွာထည့်သွင်းပြီးနောက် ကြည်လင်ပြတ်သားသော အကဲဖြတ်မှုနှင့် ရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်ရန် အလင်း ဖြင့် တောက်ပသော ဂျယ်လ်ဖြင့် ချော ဆီထည့်ထားသော ကင်မရာတိုတစ်ခုဖြစ်သည်။
Q : လိပ်ခေါင်းရောဂါကို ဘယ်လိုကုသပါသလဲ ။
အဖြေ – လိပ်ခေါင်းရောဂါကုသမှုသည် လူနာတစ်ဦးစီတွင် တွေ့ရှိရသည့်အကြောင်းရင်းပေါ်မူတည်ပါသည်။ အကယ်၍ လူနာသည် ဝမ်းချုပ်ပြီး လိပ်ခေါင်းပေါက်နေပါက၊ ဆရာဝန်တွေက တစ်နေ့ကို အနည်းဆုံး ရေ ၂ လီတာကနေ ၃ လီတာလောက် သောက်ပြီး အမျှင်ဓာတ်ကြွယ်ဝတဲ့ အစားအစာတွေကို များများစားဖို့ အကြံပြုပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် မင်းရဲ့ အမူအကျင့်ကို ထိန်းလိုက်ရင် ပျောက်မသွားဘူး။ လိပ်ခေါင်းထိခိုက်သည့်နေရာကို ထိုးခြင်း ၊ လိပ်ခေါင်းကို သားရေကွင်းထိုးခြင်း ၊ လိပ်ခေါင်းကို ကုသရန် လေဆာအသုံးပြုခြင်း ၊ PPH (ကျုံ့ခြင်းနှင့် လိပ်ခေါင်းရောဂါအတွက် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ)၊ အလိုအလျောက် လိပ်ခေါင်းကုသမှု ကိရိယာ ၊ လိပ်ခေါင်းခွဲစိတ်မှု အစရှိသည့် နည်းလမ်းများလည်း ရှိပါသည်။ ။ဆရာဝန်မှစဉ်းစားပေးသောနည်းလမ်း။ကုသမှုသည်လူနာ၏ရောဂါလက္ခဏာများနှင့်ပြင်းထန်မှုပေါ်တွင်မူတည်သည်။
မေး – လိပ်ခေါင်းမဟုတ်ဘဲ စအိုကင်ဆာဖြစ်ရင် ဘယ်လိုရှာဖွေနိုင်မလဲ။
အဖြေ – ဝမ်းထဲမှာ သွေးပါရင် ပုံမှန်မဟုတ်သောဝမ်းများနှင့်ပေါင်းစပ် စအိုကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေများပါတယ်။ ဆရာဝန်သည် အူမကြီးဓာတ်မှန်ရိုက်ပြီး ကင်ဆာရှိမရှိ စစ်ဆေးရန် အသားစယူစစ်ဆေးမည်ဖြစ်သည်။ ကုသမှုတည်နေရာပေါ် မူတည်. ကင်ဆာအရွယ်အစား၊ ကင်ဆာအဆင့်နှင့် လူနာတစ်ဦးစီ၏ ကုသမှုအပေါ် တုံ့ပြန်မှု။
Q : အူမကြီးကင်ဆာကို ဘယ်အချိန်မှာ စစ်ဆေးသင့်လဲ။
အဖြေ – အူမကြီးကင်ဆာသည် အဖြစ်များဆုံးရောဂါဖြစ်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်တွင် တတိယမြောက် အဖြစ်အများဆုံးကင်ဆာ ဖြစ်သည် ။ ထို့ကြောင့် ရောဂါလက္ခဏာမပြသော်လည်း အသက် 45 နှစ်မှ 50 နှစ်အထိ စစ်ဆေးသင့်သည်။ ဒါပေမယ့် သင့်မှာ အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ဖူးတဲ့ ရာဇဝင်ရှိတယ်ဆိုရင် အမြန်ဆုံး လာရောက်စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် မူမမှန်မှုများ တွေ့ရှိပါက မြန်မြန်ဆန်ဆန် ကုသနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ပျောက်ကင်းနိုင်ခြေ ကို တိုးစေပါတယ်။
သို့သော် မူမမှန်မှုကို သတိပြုပါ။ မစင်စွန့်ခြင်း။ ဆရာဝန်ထံ အမြန်လာရောက်ရန် အရေးကြီးပါသည်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ များများဆက်ဆံပါ။ မှန်ကန်စွာ စောလျင်စွာ ပျောက်ကင်းနိုင်ခြေကို တိုးမြင့်စေပြီး ရောဂါ၏ပြင်းထန်မှုကို လျှော့ချပါ။