อาการไอในเด็กมักเกิดจากหวัดและหายได้ภายใน 2 – 3 สัปดาห์ แต่หากว่าอาการไอนั้นเป็น ๆ หาย ๆ หรือเป็นเรื้อรังจนรบกวนชีวิตประจำวัน รบกวนการนอน และอาจรบกวนคนรอบข้างหรือเพื่อนที่โรงเรียน แนะนำให้พบแพทย์เพื่อค้นหาสาเหตุและรักษาอย่างถูกต้องโดยเร็วที่สุด
ตัวการไอในเด็ก
สาเหตุอาการไอในเด็กได้แก่
- สาเหตุจากการติดเชื้อ เช่น
- เชื้อไวรัส อาการเฉียบพลันที่เกิดจากเชื้อไวรัส เช่น หวัด, โพรงจมูกและโพรงไซนัสอักเสบเฉียบพลัน, หลอดลมอักเสบเฉียบพลัน เป็นต้น
- เชื้อแบคทีเรีย อาจทำให้เกิดโรคหลอดลมอักเสบ โรคปอดบวม
- เชื้อวัณโรค
- สาเหตุที่ไม่ใช่การติดเชื้อ เช่น
- ภูมิแพ้โพรงจมูก
- โพรงไซนัสอักเสบเรื้อรัง
- โรคหืด
- หลอดลมไวมากกว่าปกติ
- กรดไหลย้อน
- ผลข้างเคียงจากยาบางชนิด
- ความผิดปกติของโครงสร้างหลอดลม
- นอนกรน
- สิ่งแปลกปลอมในทางเดินหายใจ
- ภาวะสำลักอาหารเรื้อรัง
- โรคหัวใจบางชนิด
- การอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่อากาศเป็นพิษ เช่น ควันบุหรี่, สารเคมี, ควันจากการเผาไหม้
- ความผิดปกติบางอย่างทางจิตใจ
- ฯลฯ
ลักษณะการไอที่พบ
- ไอแห้ง ๆ จากการระคายเคือง
- ไอเปียก ๆ จากมีเสมหะหรือน้ำมูกลงคอ
ตรวจวินิจฉัยบอกโรค
การซักประวัติโดยแพทย์มีความสำคัญมาก ทั้งนี้พ่อแม่ผู้ปกครองควรสังเกตบุตรหลานและให้ข้อมูลอย่างละเอียด ไม่ว่าจะเป็นไอตั้งแต่เมื่อไร ไอมานานแล้วหรือไม่ ลักษณะการไอว่าเป็นไอแห้งหรือไอแบบมีเสมหะ ปัจจัยที่ทำให้เกิดการไอ ไอช่วงไหนของวัน ประวัติโรคภูมิแพ้ โรคหอบหืด โรคติดต่อ วัณโรคในครอบครัว การสูบบุหรี่ในครอบครัว เป็นต้น โดยแพทย์จะตรวจร่างกายทั้งทางเดินหายใจส่วนบนและทางเดินหายใจส่วนล่าง หากประวัติและการตรวจร่างกายยังไม่สามารถวินิจฉัยได้ จึงจำเป็นต้องตรวจสืบค้นเพิ่มเติม เช่น ตรวจเลือด ตรวจน้ำมูก/เสมหะ ตรวจหัวใจและหลอดเลือด เอกซเรย์ เป็นต้น
วิธีการรักษา
วิธีการรักษาอาการไอในเด็กขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ตรวจพบเป็นสำคัญ สำหรับหลักการรักษาโดยทั่วไปที่เป็นประโยชน์ทั้งในทางป้องกันและการรักษา ได้แก่
- การดูแลแบบประคับประคอง โดยทั่วไปสามารถหายได้ใน 1 – 3 สัปดาห์ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ
- รับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์และเหมาะสม
- ดื่มน้ำอุ่นหรือน้ำอุณหภูมิปกติ เลี่ยงน้ำเย็น
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
- พักผ่อนให้เพียงพอ
- อยู่อาศัยในสิ่งแวดล้อมที่ดี
หากเจ้าตัวเล็กมีอาการไอเรื้อรังติดต่อกันนานเกินไป ไอติดต่อกันทั้งวันแม้กระทั่งตอนนอนหลับ แนะนำให้พ่อแม่ผู้ปกครองอย่าชะล่าใจ รีบพบแพทย์เพื่อตรวจรักษาทันที
