การผ่าตัดตกแต่งหน้าท้อง (Abdominoplasty) เพื่อเอาส่วนเกินหนังและไขมันหน้าท้องออกจะช่วยให้ทรวดทรงกระชับ ลดบริเวณหน้าท้องลายจากผิวแตกลาย แก้ปัญหาหน้าท้องหย่อนยาน โดยเฉพาะผู้ที่มีหน้าท้องส่วนล่างหย่อนคล้อยมาก แต่มีไขมันสะสมไม่มากนัก การตัดไขมันหน้าท้องเป็นวิธีที่เหมาะสม
ผู้ที่เหมาะกับการผ่าตัดตกแต่งหน้าท้อง
- ผู้ที่เคยตั้งครรภ์
- ผู้ที่มีหน้าท้องยื่น หย่อนยาน หรือห้อยย้อย
- ผู้ที่มีแผลเป็นจากการผ่าตัดเดิมที่อยู่ต่ำกว่าสะดือ
- ผู้ที่ผ่านการลดความอ้วนและมีปัญหาหน้าท้องหย่อนมาก ๆ
ประเมินก่อนผ่าตัดตกแต่งหน้าท้อง
แพทย์เฉพาะทางจะทำการประเมินก่อนการผ่าตัดตกแต่งหน้าท้อง ประกอบไปด้วย
- ปริมาณผิวหนังและไขมันที่ต้องการตัดออก
- ความต้องการดูดไขมันหน้าท้องบริเวณเหนือสะดือและข้างเอว
- เลือกเทคนิคที่ใช้ในการผ่าตัด โดยพิจารณาตามความเหมาะสม
- ลักษณะของสะดือที่ต้องการ
- ขนาดและความยาวของแผลเป็น รวมทั้งตำแหน่งและความโค้งของแผลเป็น
- การผ่าตัดตกแต่งหน้าท้องขึ้นอยู่กับความหย่อนของกล้ามเนื้อหน้าท้อง (Rectus Sheath) ผู้ป่วยบางรายเพียงตัดหนังออกโดยไม่ต้องเย็บกล้ามเนื้อหน้าท้อง
ขั้นตอนการผ่าตัดตกแต่งหน้าท้อง
การผ่าตัดตกแต่งหน้าท้องจะมีแผลผ่าตัดยาวทอดตัวตามแนวขวางซ่อนอยู่บริเวณเหนือหัวเหน่าและแผลจะยาวจากข้างเอวข้างหนึ่งไปอีกข้างหนึ่ง โดยมีขั้นตอนการผ่าตัดดังนี้
- แพทย์ทำการเลาะแยกชั้นไขมันออกจากกล้ามเนื้อหน้าท้อง เลาะสูงขึ้นไปถึงลิ้นปี่และระดับชายโครง
- เย็บเยื่อหุ้มกล้ามเนื้อ (Rectus Sheath) หน้าท้องเข้าหากันเพื่อกระชับสัดส่วนบริเวณเอวและหน้าท้อง
- ดึงผิวหนังหน้าท้องให้ตึงพอประมาณแล้วตัดส่วนเกินนั้นออกไป
- สะดือจะสอดออกมาที่หน้าท้องตรงตำแหน่งเดิม บางครั้งอาจดูเหมือนถูกดึงลงต่ำลงไปบ้าง
- เย็บปิดแผลที่ชั้นใต้ผิวหนังและผิวหนัง
- ใส่สายระบายน้ำเหลืองและเลือด สายระบายนี้จะเอาออกไปเมื่อน้ำเหลืองออกมาน้อย ๆ
ความเสี่ยงและผลข้างเคียง
ความเสี่ยงและผลข้างเคียงของการผ่าตัดตกแต่งหน้าท้อง ได้แก่
- ความเสี่ยงทั่วไป
- อาจเกิดการติดเชื้อ มีภาวะเลือดออกที่แผลผ่าตัดเหมือนการผ่าตัดทั่วไป ขึ้นอยู่กับปัจจัยต่าง ๆ เช่น โรคประจำตัว การรับประทานยา และภาวะสุขภาพ
- ปวดแผล แต่สามารถบรรเทาอาการปวดได้โดยรับประทานยาแก้ปวด
- ความเสี่ยงเฉพาะ
- บริเวณแผลผ่าตัดเป็นรอยนูนหรือกว้างขึ้น
- แผลหายยากและอาจสูญเสียเนื้อเยื่อบางส่วนของหนังได้
- รู้สึกชาบริเวณหน้าท้องประมาณ 6 เดือนหรือนานกว่านั้น แต่จะดีขึ้นเรื่อย ๆ
- มีน้ำเหลืองเหลือคั่งค้างที่แผลนานกว่าที่ควร
เตรียมตัวก่อนผ่าตัดตกแต่งหน้าท้อง
- แจ้งแพทย์เกี่ยวกับปัญหาสุขภาพ โรคร้ายแรง โรคประจำตัว ประวัติการผ่าตัดและการได้รับยาระงับความรู้สึก ฟันโยก ฟันปลอม และปัญหาเกี่ยวกับฟัน รวมถึงการแพ้ยา แพ้อาหาร หรืออื่น ๆ
- ในกรณีที่มีภาวะเสี่ยงหรือโรคประจำตัวจะได้รับการเตรียมความพร้อมด้านร่างกาย เช่น การเอกซเรย์ การตรวจเลือด การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ หรือการส่งปรึกษาแพทย์เฉพาะทางด้านอายุรกรรม เพื่อให้พร้อมสำหรับการผ่าตัดและการวางยาสลบ
- งดใช้ยา ยาบำรุง สมุนไพรบางชนิดที่อาจมีผลต่อการผ่าตัด เช่น ยาแก้ปวด, แอสไพริน, วิตามินดี, วิตามินซี และน้ำมันตับปลา เป็นต้น ก่อนการผ่าตัดอย่างน้อย 7 วัน และนำยาประจำตัวและยาสมุนไพรต่าง ๆ ที่รับประทานมาโรงพยาบาล เพื่อแจ้งแพทย์ในวันผ่าตัด
- งดสูบบุหรี่ก่อนการผ่าตัดประมาณ 2 – 4 สัปดาห์ ป้องกันภาวะเนื้อเยื่อขาดเลือดมาเลี้ยง ทำให้เนื้อเยื่อตายได้ หากเป็นผู้ที่สูบบุหรี่จัด ควรแจ้งให้แพทย์ทราบว่าสูบบุหรี่จัด และควรงดสูบบุหรี่หลังผ่าตัดอย่างน้อย 2 สัปดาห์
- หยุดดื่มสุรา ภายใน 24 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด ควรหยุดดื่มสุราหลังผ่าตัดอย่างน้อย 1 สัปดาห์
- อาบน้ำชำระร่างกายและสระผมให้สะอาด โดยเฉพาะหน้าท้อง สะดือ อวัยวะเพศ และต้นขา
- งดน้ำและอาหารก่อนผ่าตัดตามที่แพทย์สั่ง เพื่อป้องกันการสูดสำลักน้ำย่อยหรือเศษอาหารจากกระเพาะเข้าไปสู่ปอดระหว่างการได้รับยาระงับความรู้สึก การฟื้นตัวจากการให้ยาระงับความรู้สึก
- ก่อนวันผ่าตัดควรทานอาหารอ่อน ๆ เนื่องจากหลังผ่าตัดไม่สามารถเดินเข้าห้องน้ำเพื่อถ่ายอุจจาระได้
- เตรียมเสื้อผ้าหลวม ๆ เพื่อใส่กลับบ้าน กรณีที่ท่านมีผ้ารัดหน้าท้อง สามารถเตรียมมาด้วยได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเห็นแพทย์
ดูแลหลังผ่าตัดตกแต่งหน้าท้อง
- หลังผ่าตัดตกแต่งหน้าท้องควรพักที่โรงพยาบาลอย่างน้อย 1 – 2 วัน หรือจนกว่าจะเอาท่อระบายของเหลวออก
- นอนในท่างอตัวเพื่อบรรเทาอาการปวดตึงแผล
- หากต้องไอ จาม หัวเราะ ถ่ายท้องให้กดหมอนกับหน้าท้องไว้แน่น ๆ เพื่อลดการเกร็งของกล้ามเนื้อบริเวณนั้น
- หลังผ่าตัดจะมีการคาสายสวนปัสสาวะไว้ โดยแพทย์จะเอาสายสวนปัสสาวะออกเมื่อถึงเวลาที่เหมาะสม ส่วนใหญ่มักเป็นวันรุ่งขึ้นก่อนกลับบ้าน
- ลุกออกจากเตียงและเดินระยะสั้น ต้องงอหลังลงเล็กน้อย ป้องกันการตึงของแผล โดยอยู่ในการดูแลของพยาบาลที่มีความชำนาญ
- แผลผ่าตัดจะเห็นชัดและบวมมากที่สุดในช่วง 3 วันแรก แต่จะยุบลงภายใน 7 – 14 วัน และยุบเต็มที่ภายใน 3 เดือน โดยจะดีขึ้นตามลำดับภายใน 1 – 2 ปี หากแผลนูนหรือหนาขึ้นอาจต้องฉีดยารักษาแผลเป็น
- ในช่วงสัปดาห์แรกหลังผ่าตัดอย่าอาบน้ำขณะอยู่บ้านคนเดียว แต่ให้เช็ดตัวแทน เพราะอาจเวียนศีรษะเป็นลมในห้องน้ำได้ ถ้ามีอาการคันหรือไม่สบายตัวสามารถทาแป้งได้ แต่ห้ามทาบริเวณแผลเด็ดขาด
- หลีกเลี่ยงการทำงานหนักหรือออกกำลังกายรุนแรง 6 สัปดาห์ แต่ขับรถและทำงานเบา ๆ ได้ภายใน 7 – 14 วัน
- รัดผ้ายืดรัดหน้าท้องให้แน่นอย่างน้อย 6 สัปดาห์ จัดอย่าให้มีรอยย่นบนผ้ารัดหน้าท้อง และต้องสวมชุดรัดหน้าท้องตลอดเวลานาน 2 – 6 สัปดาห์ เพื่อช่วยพยุงหน้าท้อง ลดบวม และมีรูปร่างที่ดี
อย่างไรก็ตามหากวางแผนจะมีบุตรในอนาคต ไม่ควรเข้ารับการผ่าตัดหนังหน้าท้องและเย็บกระชับกล้ามเนื้อไขมันหน้าท้อง เพราะหน้าท้องจะกลับมาหย่อนอีกได้ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางอย่างละเอียดก่อนเข้ารับการผ่าตัดตกแต่งหน้าท้อง