မိုးရာသီဆိုတော့ ရာသီဥတုက မကြာခဏပြောင်းတယ်။ စိုထိုင်းဆများတယ်။ ပိုးမွှားများကို ကြီးထွားစေပြီး ရောဂါပိုးများကို ကောင်းစွာပြန့်ပွားစေပါသည်။ မိုးရွာရင် နေမကောင်းဖြစ်နိုင်ခြေရှိတယ်။ အသက်ရှုလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကူးစက်ရောဂါများ ဖြစ်ပွားရန် လွယ်ကူသည်။ ထို့ကြောင့် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကူးစက်ရောဂါများကို ကာကွယ်ရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားသင့်သည်။
အသက်ရှူလမ်းကြောင်း ပိုးဝင်ခြင်းအုပ်စု
၁) အအေးမိခြင်း (Acute Rhinopharyngitis: Common Cold)၊
အအေးမိခြင်း သို့မဟုတ် တုပ်ကွေး (Acute Rhinopharyngitis: Common Cold) သည် အဖြစ်အများဆုံး ကူးစက်ရောဂါများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး အမျိုးမျိုးကြောင့် ဖြစ်ပွားရခြင်း ဖြစ်သည်။ မိုးရာသီနဲ့ ဆောင်းရာသီတွေမှာ တွေ့ရများပါတယ်။ သို့မဟုတ် အထူးသဖြင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲနေသည့် ကာလများအတွင်း ရောဂါပိုးရှိသူကို အသက်အရွယ်မရွေး တွေ့နိုင်သည်။ ကလေး ငယ်များတွင် နှစ်စဉ် အကြိမ်များစွာ ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ အရွယ်ရောက်ပြီးသူများတွင် ခုခံအားပိုရှိသောကြောင့် လျော့နည်းသွားမည်ဖြစ်သည်။ ပျမ်းမျှအားဖြင့် ကလေးများသည် တစ်နှစ်လျှင် အအေးမိခြင်း ၆ ကြိမ်မှ ၁၂ ကြိမ်၊ လူကြီးများ တစ်နှစ်လျှင် အအေးမိခြင်း ၂ ကြိမ်မှ ၄ ကြိမ်အထိ ရောဂါပြင်းထန်သည်။ ရက်အနည်းငယ်အတွင်း သူ့အလိုလို ပျောက်သွားနိုင်ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကြောင့် ဖြစ်ပွားရခြင်းဖြစ်ပြီး ရောဂါလက္ခဏာများ သူ့ဘာသာသူ ပျောက်ကွယ်သွားသည်အထိ ပံ့ပိုးကုသမှုကို အလေးထားဆောင်ရွက်ပါသည်။
ဆက်သွယ်ရန်
အများစုမှာ ဗိုင်းရပ်စ် အမျိုးအစားပေါင်း 100 ကျော် ရှိပြီး အများစုမှာ Coryza viruses များဖြစ်ပြီး rhinovirus နှင့် အခြားသော ပိုးမွှားများကို ရှူရှိုက်ခြင်းဖြင့် ချွဲ၊ တံတွေးနှင့် ချွဲများမှတဆင့် ကူးစက်သည်။ သို့မဟုတ် နှာခေါင်း သို့မဟုတ် မျက်လုံးကို ထိသော ပိုးမွှားများ ညစ်ညမ်းသောလက်များ ရောဂါလက္ခဏာများမပေါ်မီနှင့် 1-2 ရက်အကြာတွင်ရောဂါလက္ခဏာများပေါ်လာနိုင်သည်။
လက္ခဏာတွေ တွေ့ရတယ်။
ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးက နှာခေါင်းထဲကို ဝင်လာတဲ့အခါ ပိုးမွှားများသည် mucosa ဆဲလ်များအတွင်းသို့ တွယ်ကပ်ဝင်ရောက်သည်။ ခွဲ၍ ပွားပါ။ ဆဲလ်တွေကို ပျက်ဆီးစေတယ်။ နှာစေးအချွဲများ ရောင်ခြင်း သည် အကျိတ်များ ရောင်ရမ်းပြီး နီရဲလာသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ရောဂါလက္ခဏာများပေါ်လာရန် ၁-၃ ရက် (ပျမ်းမျှအားဖြင့် ၁၀ နာရီမှ ၁၂ နာရီအထိ) ကြာသည်။
အအေးမိခြင်း၏ လက္ခဏာများမှာ-
- နှာခေါင်းကျပ်သည်
- နှာရည်ယိုခြင်းကို ရှင်းပစ်ပါ။
- ချောင်းဆိုး
- နှာချေ
- လည်ချောင်းနာသည်
- အသံပြာခြင်း။
- အဆင့်နိမ့်အဖျားရှိနိုင်သည်။
- ခေါင်းကိုက်ခြင်း။
အအေးမိတတ်တဲ့ လူတွေရဲ့ အပြုအမူ
- အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၎င်းသည် ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကြောင့်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အများစုသည် လက္ခဏာများ သူ့ဘာသာသူ ပျောက်ကွယ်သွားသည်အထိ နှာခေါင်းပိတ်ဆေးများနှင့် အဖျားလျော့ဆေးများကဲ့သို့ လက္ခဏာရှိသော ကုသမှုကို အသုံးပြုကြသည်။ မလိုအပ်ဘဲ ပိုးသတ်ဆေးများအသုံးပြုခြင်းသည် ဘက်တီးရီးယားများကို ခံနိုင်ရည်ရှိလာစေသည်။
- လုံလောက်စွာ အနားယူပါ။
- ရေများများသောက်ပါ (ဖြစ်နိုင်ရင် ရေနွေးနွေး)။
- သင့်ခန္ဓာကိုယ်ကို နွေးထွေးစွာထားပါ။
- ပူနွေးသောအစားအစာကိုစားပါ။
- နှာချေခြင်း သို့မဟုတ် ပြင်းထန်စွာ မှုတ်ခြင်းတို့ကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၎င်းသည် ပိုးမွှားများ အကျိအချွဲများ အကျိအချွဲများအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ကာ ရောင်ရမ်းခြင်းနှင့် ပိုးဝင်ခြင်းကို ဖြစ်စေပါသည်။
- ချောင်းဆိုး နှာချေတဲ့အခါ ပါးစပ်နဲ့ နှာခေါင်းကို လက်ကိုင်ပုဝါကို အသုံးပြုပါ။
အအေးမိရောဂါကူးစက်မှုကိုကာကွယ်ပါ။
- အအေးမိတဲ့သူတွေ အနားမှာ မနေပါနဲ့။ ဖျားနာသူများနှင့် ထိတွေ့မှုကို လျှော့ချပါ။ သို့မဟုတ် ပစ္စည်းများကို လူနာများနှင့် မျှဝေပါ။ ရှောင်လွှဲ၍မရပါက လက်ကို ကိုင်တွယ်ပြီးပါက ဆေးကြောပါ။ သင့်နှာခေါင်း သို့မဟုတ် မျက်လုံးကို လက်ဖြင့် မထိပါနှင့်။
- လုံလောက်စွာ အနားယူပါ။ လေ့ကျင့်ခန်း မှန်မှန်လုပ်ပါ။
- ချောင်းဆိုး၊ နှာချေနေတဲ့သူတွေနဲ့ နီးနီးကပ်ကပ်မနေပါနဲ့။ ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် လူစုလူဝေးရှိသောနေရာများကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။
- တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးထိုးပါ။ အအေးမိခြင်းကို မကာကွယ်နိုင်ပါ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၎င်းသည် မတူညီသော ဗိုင်းရပ်စ်အမျိုးအစားဖြစ်သည်။
လက္ခဏာများ ဆရာဝန်နှင့် ပြသသင့်သည်။
- ချွဲ (သို့) ချွဲက အစိမ်းဝါရောင်
- နားကိုက်ခြင်း၊ နားအူခြင်း။
- ခေါင်းအရမ်းကိုက်တယ်။
- အဖျားမြင့်ခြင်း။
- အသက်ရှူမဝတဲ့ လက္ခဏာတွေ ရှိတယ်။
ရှုပ်ထွေးမှုများ
- အအေးမိတဲ့လူတချို့မှာလည်း နောက်ဆက်တွဲဘက်တီးရီးယားပိုးဝင်ပါတယ်။ ချွဲပျစ်စေတယ်။ အဝါရောင် သို့မဟုတ် အစိမ်းရောင် ချွဲစိမ်းဖြင့်
- ထိပ်ကပ်နာ၊ အာသီးရောင်ခြင်း။ Otitis မီဒီယာ ဘက်တီးရီးယားနှစ်ထပ်ပိုးဝင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားသည်။
- မျက်မြှေးရောင်ခြင်း။
- လည်ချောင်းနာခြင်း သို့မဟုတ် အဆုတ်ရောင်ခြင်း။
- နာတာရှည် ပန်းနာရင်ကျပ် သို့မဟုတ် အဆုတ်ရေတိမ်ရောဂါရှိသူများ အအေးမိတဲ့အခါ အသက်ရှူမဝတဲ့ လက္ခဏာတွေကို ပိုပြင်းထန်စေပါတယ်။
၂) တုပ်ကွေးရောဂါ (Influenza)၊
တုပ်ကွေးရောဂါ (Influenza) သည် အခါအားလျော်စွာ ဖြစ်ပွားတတ်သော ကူးစက်တတ်သော ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ Influenza Virus (Influenza Virus) သို့မဟုတ် influenza virus ပိုးကြောင့်ဖြစ်တာပါ။ မိုးရာသီနဲ့ ဆောင်းရာသီတွေမှာ တွေ့ရများပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်များသည် ကမ္ဘာအနှံ့ ပြန့်ပွားနိုင်သည်။ နှစ်စဉ် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ လူဦးရေစုစုပေါင်း၏ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် တုပ်ကွေးရောဂါ ကူးစက်ခံရမည်ဖြစ်သည်။ အသက်အုပ်စုတိုင်းတွင် တွေ့နိုင်သည်။ ငယ်ရွယ်သောကလေးများတွင် ကူးစက်လွယ်သည်။ သက်ကြီးရွယ်အိုများ ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရပါက ပိုမိုပြင်းထန်သော လက္ခဏာများ ခံစားရတတ်သည်။ ရောဂါ၏ပြင်းထန်မှုတွင် အဖျားကြီးခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်နာကျင်ခြင်း သို့မဟုတ် ပြင်းထန်အဆုတ်ရောင်ရောဂါလက္ခဏာများ ပါဝင်သည်။ ကုသမှုသည် ပြင်းထန်သောကိစ္စများတွင် ပံ့ပိုးပေးသောစောင့်ရှောက်မှု သို့မဟုတ် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသတ်ဆေးများကို အသုံးပြုသည်။ လောလောဆယ်တွင် ရောဂါပြင်းထန်မှုကို လျှော့ချရန် အလွန်ထိရောက်သော တုပ်ကွေး ကာကွယ်ဆေးရှိသည်။
ဆက်သွယ်ရန်
တုပ်ကွေး ဗိုင်းရပ်စ် အမျိုးအစား များစွာ ရှိပြီး၊- အမျိုးအစား A (Influenza A Virus) ကို ရောဂါဖြစ်ပွားမှု၏ 80 ရာခိုင်နှုန်းခန့်တွင် တွေ့ရှိရပြီး မကြာခဏဆိုသလို ကြီးမားသောရောဂါဖြစ်ပွားမှု၏ အကြောင်းရင်းဖြစ်သည်။
- Influenza B Virus သည် ဒုတိယ အဖြစ်အများဆုံးဖြစ်သည်။
- Influenza C Virus သည် အကြမ်းနည်းဖြစ်ပြီး အရေးမကြီးပါ။
ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသည် ချောင်းဆိုးခြင်း သို့မဟုတ် ရှူရှိုက်ခြင်းဖြင့် ပျံ့နှံ့နေသော ပိုးမွှားများကို ရှူရှိုက်ခြင်းဖြင့် ချွဲ၊ တံတွေးနှင့် သလိပ်များမှတစ်ဆင့် ကူးစက်သည်။ သို့မဟုတ် ရောဂါပိုးမွှားများနှာခေါင်းကိုထိသောလက်များ ခန္ဓာကိုယ်တွင် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးရှိနေသူများသည် ရောဂါလက္ခဏာမပြမီ တစ်ရက်အလိုတွင် အခြားသူများထံ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နိုင်သည်။ လက္ခဏာများပေါ်လာပြီးနောက် နောက်ထပ် ၃-၅ ရက်ကြာအောင် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ပါ။ သို့မဟုတ် အချို့လူများတွင် ရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ ဗိုင်းရပ်စ်ကိုလည်း ပြန့်ပွားနိုင်သည်။
လက္ခဏာတွေ တွေ့ရတယ်။
ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသည် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းထဲသို့ ဝင်ရောက်ပြီးနောက် ရောဂါလက္ခဏာများစတင်ရန် ၁-၇ ရက်ခန့် (ပျမ်းမျှအားဖြင့် ၂-၃ ရက်) ကြာသည်။
တုပ်ကွေး၏ လက္ခဏာများမှာ-
- အဖျားကြီးခြင်း (၃၉ မှ ၄၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်)
- ခေါင်းကိုက်ခြင်း။
- မျက်စိနာခြင်း။
- ကြွက်သားကိုက်ခဲခြင်း။
- အရမ်းပင်ပန်းတယ်။
- သင့်တွင် နှာစေးခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ နှာချေခြင်း၊ လည်ချောင်းနာခြင်း၊ နှာစေးခြင်းနှင့် လည်ချောင်းနာခြင်းတို့ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
- ဝမ်းပျက်ခြင်း၊ ဝမ်းပျက်ခြင်း၊ ပျို့အန်ခြင်းနှင့် အော့အန်ခြင်းစသည့် အစာအိမ်နှင့် အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ လက္ခဏာများ ရှိနိုင်ပါသည်။
ရှုပ်ထွေးမှုများ
အများစုသည် ရှုပ်ထွေးမှုများမရှိဘဲ သူ့ဘာသာသူ သက်သာသွားကြသည်။ တွေ့ရှိရသော နောက်ဆက်တွဲများမှာ-- ကူးစက်အဆုတ်ရောင်ခြင်း၊ လည်ချောင်းနာခြင်း စသည့်လက္ခဏာများ အလွန်ပြင်းထန်ပါက အသက်ရှုလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ချို့ယွင်းမှု ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။
- ပုံမှန်မဟုတ်သောရေချိန်ခွင်လျှာ အဖျားကြီးခြင်းကြောင့် ရေလျှော့သောက်ပါ။ သို့မဟုတ် အော့အန်ခြင်း။
- Myocarditis Pericarditis (ရှားရှားပါးပါး)
- ဦးနှောက်ရောင်ခြင်း သို့မဟုတ် ဦးနှောက်အမြှေးရောင်ခြင်း (ရှားပါး)
- နာတာရှည် ပန်းနာရင်ကျပ် သို့မဟုတ် အဆုတ်ရေတိမ်ရောဂါရှိသူများ တုပ်ကွေးဖြစ်တဲ့အခါ အသက်ရှူမဝတဲ့ လက္ခဏာတွေ ပိုပြင်းထန်လာမယ်။
နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ ဖြစ်နိုင်ခြေများသော လူနာအုပ်စုများတွင် အောက်ပါတို့ ပါဝင်သည်။
- အသက် 65 နှစ်နှင့်အထက် သက်ကြီးရွယ်အိုများ သို့မဟုတ် အသက် 2 နှစ်အောက်ကလေးများ။
- အဆုတ်ရောဂါ၊ နှလုံးရောဂါ၊ ကျောက်ကပ်ရောဂါနှင့် ဆီးချိုရောဂါကဲ့သို့သော နာတာရှည်ရောဂါရှိသူများ၊
- HIV (AIDS)၊ ကင်ဆာ၊ SLE (ချုံပုတ်ရောဂါ) ကဲ့သို့သော ကိုယ်ခံအားစနစ် ချို့ယွင်းသူများ၊
- အက်စပရင်ကို အချိန်အကြာကြီးသောက်နေသော အသက် 18 နှစ်အောက်ကလေးများ။
- ကိုယ်ဝန်ဆောင်များ သို့မဟုတ် အဝလွန်လူနာများ
တုပ်ကွေးရောဂါရှိသူများ၏ အပြုအမူ
- အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၎င်းသည် ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကြောင့်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အများစုသည် အဖျားလျော့ဆေးများ၊ နှာခေါင်းပိတ်ဆေးများနှင့် ချောင်းဆိုးပျောက်ဆေးများကဲ့သို့ ရောဂါလက္ခဏာများ ပျောက်ကွယ်သွားသည်အထိ ကုသမှုကို အသုံးပြုကြသည်။ မလိုအပ်ဘဲ ပိုးသတ်ဆေးများအသုံးပြုခြင်းသည် ဘက်တီးရီးယားများကို ခံနိုင်ရည်ရှိလာစေသည်။
- ပြင်းထန်သောရောဂါလက္ခဏာများ သို့မဟုတ် အန္တရာယ်မြင့်မားသောကိစ္စများတွင် Antiviral ဆေးကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားနိုင်ပါသည်။
- လုံလောက်စွာ အနားယူပါ၊ အရည်များများသောက်ပါ (ဖြစ်နိုင်ရင် ပူနွေးသည်)၊ သင့်ခန္ဓာကိုယ်ကို နွေးထွေးနေအောင်ထားပါ။ လေ၀င်လေထွက်ကောင်းသော နေရာတွင် နေပါ။
- ချောင်းဆိုး နှာချေတဲ့အခါ ပါးစပ်နဲ့ နှာခေါင်းကို လက်ကိုင်ပုဝါကို အသုံးပြုပါ။ ဒါမှမဟုတ် Mask တပ်ပြီး လက်ကို မကြာခဏ ဆေးပါ။
- ငယ်ရွယ်သောကလေးများတွင် အဖျားတက်ခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သောကြောင့် အဖျားလျော့စေရန် မကြာခဏ သုတ်သင့်သည်။ သင့်ကိုယ်သင် သုတ်ရန်၊ ရေနွေးနွေး သို့မဟုတ် ပုံမှန်ရေဖြင့် စိုစွတ်သော အဝတ်ကို အသုံးပြုသင့်သည်။ သင့်ကိုယ်သင် ဆေးကြောရန် အလွန်အေးသောရေ သို့မဟုတ် ရေခဲကို မသုံးပါနှင့်။
- လူနာများသည် ကလေးများ၊ သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့် နာတာရှည်ရောဂါရှိသူများကဲ့သို့ ကိုယ်ခံစွမ်းအားနိမ့်သူများနှင့် နီးကပ်စွာ မနေသင့်ပါ။ သို့မဟုတ် ခုခံအား နှိမ်နှင်းသော ဆေးဝါးများ သောက်နေသော လူနာများ
တုပ်ကွေးရောဂါကူးစက်မှုကို ကာကွယ်ခြင်း။
- အအေးမိခြင်း သို့မဟုတ် တုပ်ကွေးရောဂါရှိသူများ အနီးအနားတွင် ရှိနေခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ပါ။ ဖျားနာသူများနှင့် ထိတွေ့မှုကို လျှော့ချပါ။ သို့မဟုတ် ပစ္စည်းများကို လူနာများနှင့် မျှဝေပါ။ ရှောင်လွှဲ၍မရပါက လက်ကို ကိုင်တွယ်ပြီးပါက ဆေးကြောပါ။ သင့်နှာခေါင်း သို့မဟုတ် မျက်လုံးများကို လက်ဖြင့် မထိပါနှင့်။
- လုံလောက်စွာ အနားယူပါ။ လေ့ကျင့်ခန်း မှန်မှန်လုပ်ပါ။
- ချောင်းဆိုး၊ နှာချေနေတဲ့သူတွေနဲ့ နီးနီးကပ်ကပ်မနေပါနဲ့။ ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် လူစုလူဝေးရှိသောနေရာများကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။
- တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးထိုးပါ။ အထူးသဖြင့် ကလေးများနှင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများ နှင့်လူနာများအန္တရာယ် လက်ရှိတွင် ကာကွယ်ဆေးကို အသက် 6 လနှင့်အထက်မှ စတင်၍ ရာသီတုပ်ကွေး ကာကွယ်ဆေးကို 1 နှစ်တစ်ကြိမ် ထိုးသင့်ပါသည်။
လက္ခဏာများ ဆရာဝန်နှင့် ပြသသင့်သည်။
- ပြင်းထန်သောရောဂါလက္ခဏာရှိသူများ အသက်ရှုကြပ်ခြင်း၊ ရင်ဘတ်တင်းကျပ်ခြင်း၊ အလွန်အမင်း ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ အစာမစားနိုင်ခြင်း၊ ရေမသောက်နိုင်ခြင်းတို့ ဖြစ်တတ်ပါသည်။ သို့မဟုတ် ရောဂါလက္ခဏာများသည် ၇ ရက်ထက် ပိုကြာတတ်သည်။
- နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများအတွက် အန္တရာယ်ရှိလူနာ အထက်ဖော်ပြပါ လက္ခဏာများရှိပါက သင့်တွင် တုပ်ကွေးရောဂါရှိသည်ဟု သံသယရှိပါက ဆရာဝန်နှင့် ပြသသင့်သည်။
၃ ရက်လောက် အဖျားကြီးနေရင် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်သင့်ပါတယ်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ရောဂါလက္ခဏာများသည် သွေးလွန်တုပ်ကွေးကဲ့သို့ အခြားသော အလားတူရောဂါများကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
3) Acute Pharyngitis
Acute Pharyngitis သည် လည်ချောင်းအတွင်းပိုင်း ရောင်ရမ်းခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ အလွန်အဖြစ်များသော ကူးစက်ရောဂါဖြစ်ပါသည်။ ရောဂါပိုးရှိသူကို အသက်အရွယ်မရွေး တွေ့နိုင်သည်။ ကလေးတွေမှာ ပိုအဖြစ်များတယ်။ ရောဂါပြင်းထန်မှုကတော့ မဆိုးပါဘူး။ မျိုချသည့်အခါ နာကျင်ခြင်း၊ လည်ချောင်းတွင် ပူလောင်ခြင်း ခံစားရပြီး ရက်အနည်းငယ်အတွင်း သူ့အလိုလို ပျောက်သွားတတ်သည်။ ဒါပေမယ့် ဘက်တီးရီးယားပိုးမွှားတွေက ကြာရှည်တဲ့ လက္ခဏာတွေကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ကုသမှုသည် ရောဂါလက္ခဏာများ လုံးဝပျောက်ကင်းသွားသည်အထိ ကုသခြင်းအပေါ် အာရုံစိုက်သွားမည်ဖြစ်သည်။
ဆက်သွယ်ရန်
အများစုမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှု (40 – 80%) ကြောင့်ဖြစ်ပြီး နောက်တွင် ဘက်တီးရီးယားပိုးဝင်ခြင်း (20%) ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးအများစုသည် Rhinovirus, Adenovirus, နှင့် Coronavirus အုပ်စုများတွင် ဖြစ်ကြပြီး ရောဂါလက္ခဏာအများစုမှာ ဆင်တူသည်။ အဖြစ်အများဆုံးနှင့် အရေးကြီးသော ရောဂါဖြစ်စေနိုင်သော ဘက်တီးရီးယားများမှာ- Streptococcus အုပ်စု Streptococcus spp (အထူးသဖြင့် S. pyogenes ) သည် ချွဲမှတဆင့် ကူးစက်သည်။ တံတွေးနှင့်ချွဲ ချောင်းဆိုးခြင်း သို့မဟုတ် ရှူရှိုက်ခြင်းဖြင့် ပျံ့နှံ့နေသော ပိုးမွှားများကို ရှူရှိုက်ပါ။ သို့မဟုတ် ပိုးမွှားများ ညစ်ညမ်းနေသော လက်များသည် နှာခေါင်း သို့မဟုတ် ပါးစပ်ကို ထိသည့် ကာလသည် ရောဂါလက္ခဏာမပြမီနှင့် ရောဂါလက္ခဏာများ ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ပျံ့နှံ့နိုင်သည်။ (ပိုးအမျိုးအစားပေါ် မူတည်၍ ကြာချိန်၊
လက္ခဏာတွေ တွေ့ရတယ်။
Strep လည်ချောင်းဒဏ်ခံရသောနေရာသည် နှာခေါင်းပေါက်နှင့် အသံအိုးနောက်ဘက်ကြားတွင်ဖြစ်သည်။ ရောဂါပိုးဝင်ရောက်လာတဲ့အခါ ဆဲလ်တွေ ပွားများလာပြီး ပျက်ဆီးသွားနိုင်ပါတယ်။ ရောင်ရမ်းခြင်း ဖြစ်ပေါ်သည်။ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများပေါက်ဖွားရန် ၁-၃ ရက်ကြာတတ်သည်။ (Streptococcus အုပ်စုကို ဖော်ပြထားသည်) ပေါက်ဖွားမှုသည် ၂ ရက်မှ ၅ ရက်ခန့် ကြာသည်။
Strep လည်ချောင်း၏ လက္ခဏာများမှာ-
- လည်ချောင်းနာသည်
- မျိုချရင် နာကျင်တယ်။
- ချောင်းဆိုး
- ခေါင်းကိုက်ခြင်း။
- ဖျားခြင်း။ ကိုယ်ပူခြင်း
- ကြီးမားသော lymph node များကို တွေ့ရှိနိုင်သည်။
- ဘက်တီးရီးယားပိုးဝင်ပါက ရောဂါလက္ခဏာများမှာ အဖျားကြီးခြင်း၊ လည်ချောင်းအရမ်းနာခြင်း၊ လည်ချောင်းအရမ်းနီခြင်းနှင့် လည်ချောင်းတွင် အဖုအကွက်များ ထပ်ထွက်ခြင်းတို့ ပါဝင်ပါသည်။
လည်ချောင်းနာတဲ့သူတွေရဲ့ အပြုအမူ
- ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့်ဖြစ်ရတဲ့ ကိစ္စတွေမှာ အများစုသည် လည်ချောင်းနာသောဆေး၊ ချောင်းဆိုးပျောက်ဆေးနှင့် ဘက်တီးရီးယားကြောင့် ဖြစ်ပွားသော ရောဂါလက္ခဏာများ သူ့ဘာသာသူ ပျောက်ကွယ်သွားသည်အထိ အဖျားပျောက်ဆေးများကဲ့သို့သော ရောဂါလက္ခဏာများကို ကုသပေးမည်ဖြစ်သည်။ ပဋိဇီဝဆေးသုံးရန် စဉ်းစားပြီး ဆရာဝန်ညွှန်ကြားသည့်အထိ လုံးဝစားရပါမည်။
- လုံလောက်စွာ အနားယူပါ။
- အရည်များများသောက်ပါ (ဖြစ်နိုင်ရင် ရေနွေးနွေးလေးသောက်ပါ။ ဒါပေမယ့် လည်ချောင်းအရမ်းနာရင် နာကျင်မှုကို သက်သာစေဖို့ ရေအေးလေးသောက်ပေးပါ။)
- သင့်ခန္ဓာကိုယ်ကို နွေးထွေးစွာထားပါ။
- ပျားရည်ကို သံပုရာရည်နဲ့ ရောစပ်ပြီး သောက်သုံးနိုင်ပါတယ်။
- ချောင်းဆိုး နှာချေတဲ့အခါ ပါးစပ်နဲ့ နှာခေါင်းကို လက်ကိုင်ပုဝါကို အသုံးပြုပါ။
လည်ချောင်းပိုးဝင်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးခြင်း။
- အအေးမိခြင်း သို့မဟုတ် လည်ချောင်းနာနေသူများ အနားမှာ မနေပါနဲ့။ ဖျားနာသူများနှင့် ထိတွေ့မှုကို လျှော့ချပါ။ သို့မဟုတ် ပစ္စည်းများကို လူနာများနှင့် မျှဝေပါ။ ရှောင်လွှဲ၍မရပါက လက်ကို ကိုင်တွယ်ပြီးပါက ဆေးကြောပါ။ နှာခေါင်းကို လက်ဖြင့် မထိပါနှင့်။
- လုံလောက်စွာ အနားယူပါ။ လေ့ကျင့်ခန်း မှန်မှန်လုပ်ပါ။
- ချောင်းဆိုး၊ နှာချေနေတဲ့သူတွေနဲ့ နီးနီးကပ်ကပ်မနေပါနဲ့။ ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် လူစုလူဝေးရှိသောနေရာများကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။
လက္ခဏာများ ဆရာဝန်နှင့် ပြသသင့်သည်။
- စိမ်းဝါရောင်ချွဲ သို့မဟုတ် ချွဲ
- နားကိုက်ခြင်း၊ နားအူခြင်း။
- အဖျားမြင့်ခြင်း။
- အသက်ပြင်းပြင်းရှုပါ။
- အခြားသော ရှုပ်ထွေးမှုများလည်း ရှိသေးသည်။ သို့မဟုတ် လည်ချောင်းနာခြင်း၏ လက္ခဏာများသည် 7 ရက်ထက်ပို၍ ရှိနေခြင်း သို့မဟုတ် ကုသပြီး 1 ရက်မှ 2 ရက်အတွင်း ရောဂါလက္ခဏာများ မကောင်းမွန်ပါ။
ရှုပ်ထွေးမှုများ
ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး လည်ချောင်းထဲမှာ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ အလွန်ရှားပါသည်။ များသောအားဖြင့် ဘက်တီးရီးယားပိုးမွှားကြောင့် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ (Ebstein-Barr Virus (EBV) ကဲ့သို့သော ရှားပါးဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများမှလွဲ၍) နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။) ဘက်တီးရီးယားပိုးကြောင့်ဖြစ်သော လည်ချောင်း၊ အထူးသဖြင့် streptococcus အုပ်စု။ ရှုပ်ထွေးမှုများကို ခွဲခြားနိုင်သည်။
- ပြည်တည်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်သော နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ အာသီးတစ်ဝိုက်တွင် အဖုအနာများ၊ လည်ချောင်းတစ်ဝိုက်ရှိ ပြည်တည်နာများ၊ pharyngeal wall တွင် အဖုအပိန့်ထွက်ခြင်း၊ ထိပ်ကပ်နာနှင့် otitis media အပါအဝင် အနီးနားဒေသများသို့ ပိုးမွှားများ ၀င်ရောက်လာခြင်းကြောင့် ဖြစ်တတ်သည်။ လည်ပင်းရှိ lymph node များ ရောင်ခြင်း၊
- အဖုနှင့်မသက်ဆိုင်သောရောဂါများ ၎င်းသည် လူနာ၏ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများကို ဖျက်ဆီးသည့် ရောဂါပိုးများကို တိုက်ထုတ်သော ကိုယ်ခံအားစနစ်ကြောင့် ဖြစ်သော အဆစ်အမြစ်ရောင်ရမ်းခြင်း၊ နှလုံးရောဂါ၊ nephritis စသည်တို့ဖြစ်သည်။
4) နမိုးနီးယား
အဆုတ်အအေးမိခြင်း (သို့) “ နမိုးနီးယား ” ဟုခေါ်သော အဆုတ်ရောင်ရောဂါသည် အဆုတ်အတွင်း ပိုးဝင်ခြင်းကို ဖြစ်စေသော အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဗိုင်းရပ်စ် (သို့) ဘက်တီးရီးယားပိုးဝင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်တာပါ။ ရောင်ရမ်းခြင်း၊ ရောင်ရမ်းခြင်း၊ အဆုတ်လေအိတ်အတွင်း အရည်များ သို့မဟုတ် အဖုများကို ဖြစ်စေသည်။ လေထုလဲလှယ်မှု ညံ့ဖျင်းမှုကို ဖြစ်စေသည်။ မိုးရာသီနဲ့ ဆောင်းရာသီတွေမှာ တွေ့ရများပါတယ်။ အဆုတ်ရောင်ရောဂါသည် အသက်အရွယ်မရွေး လူများတွင် တွေ့ရှိနိုင်သည်။ သို့သော် အသက် 4 နှစ်အောက် ကလေးများနှင့် အသက် 65 နှစ်အထက် သက်ကြီးရွယ်အိုများတွင် ပြင်းထန်သော ရောဂါဖြစ်နိုင်ချေ ပိုများသည်။ အဆုတ်ရောင်ရောဂါသည် ချောင်းဆိုးခြင်း၊ အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်းနှင့် အသက်ရှူကြပ်ခြင်းတို့ ဖြစ်စေသည်။ ပြင်းထန်သော လက္ခဏာ ရှိသူများတွင် သေဆုံးနိုင်သည်။ ကုသမှုသည် ၎င်းကိုဖြစ်စေသော ရောဂါပိုးအမျိုးအစားအလိုက် ပဋိဇီဝဆေးများကို အသုံးပြုရန် စဉ်းစားနိုင်သည်။ ဖြည့်စွက်အောက်ဆီဂျင်နှင့် တွဲပါ။ ရောဂါလက္ခဏာများ ပျောက်ကင်းသည်အထိ ကုသမှုခံယူပါ။
ရောဂါဖြစ်စေသောပိုးမွှားများဖြစ်ပေါ်စေသော ရောဂါပိုးများသည် ဗိုင်းရပ်စ်များနှင့် ဘက်တီးရီးယားများ ပါဝင်သည်။
- အဖြစ်များသောဗိုင်းရပ်စ် များတွင် adenovirus (Adenovirus), တုပ်ကွေး (influenza: Influenza), parainfluenza တို့ဖြစ်သည်။ (Parainfluenza) နှင့် RSV (Respiratory Syncytial Virus : RSV)
- အဖြစ်များသောဘက်တီးရီးယားများတွင် streptococcus ပါဝင်သည်။ (Streptococcus Pneumoniae), Haemophilus (Haemophilus Influenzae), Moraxella (Moraxella Catarrhalis) နှင့် Mycoplasma (Mycoplasma Pneumoniae)၊
ဆက်သွယ်ရန်
၎င်းသည် အစက်အပြောက်များပါရှိသော ပိုးမွှားများကို ရှူရှိုက်ခြင်းဖြင့် ချွဲ၊ တံတွေးနှင့် သလိပ်မှတစ်ဆင့် ကူးစက်သည်။ ချောင်းဆိုးခြင်း သို့မဟုတ် အတူတူ အသက်ရှူခြင်းမှ သို့မဟုတ်ပါက တံတွေး သို့မဟုတ် အစားအစာများ ရှူရှိုက်ခြင်းကဲ့သို့သော အဆုတ်ထဲသို့ ပိုးမွှားများ ရှူရှိုက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ လူအများအပြားစုဝေးရာနေရာများတွင် ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ အထူးသဖြင့် ကျောင်း နေ့စားစောင့်ရှောက်ရေးစခန်းများ၊ စစ်စခန်းများ၊ အကျဉ်းထောင်များ
လက္ခဏာတွေ တွေ့ရတယ်။
ရောဂါပိုးသည် အဆုတ်နှင့် လေအိတ်များ အောက်ပိုင်း အသက်ရှူလမ်းကြောင်းသို့ ရောက်သွားသောအခါ၊ ရောဂါပိုးသည် ထပ်တူပွားပြီး အဆုတ်တစ်သျှူးများကို ရောင်ရမ်းစေသည်။ နောက်ပိုင်းမှာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ခုခံအားစနစ်က ရောဂါပိုးတွေကို ဖျက်စီးလာလိမ့်မယ်။ ရောင်ရမ်းခြင်းနှင့် ရောင်ရမ်းခြင်းများကို ပိုမိုဖြစ်ပွားစေသည်။ ပြီးတော့ လေအစား အဆုတ်လေအိတ်ထဲမှာ ရေ ဒါမှမဟုတ် အဖုတွေ ရှိနေတယ်။ ၎င်းသည် alveoli နှင့်သွေးကြားတွင်လေထုလဲလှယ်မှုအားနည်းစေသည်။ ယင်းကြောင့် လူနာသည် ချောင်းဆိုးခြင်း၊ အသက်ရှုမြန်ခြင်း၊ အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်းနှင့် အသက်ရှုကြပ်ခြင်း စသည့်လက္ခဏာများဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း အောက်ဆီဂျင်ချို့တဲ့မှုကို ဖြစ်စေသည်။
နမိုးနီးယား၏ လက္ခဏာများမှာ-
- ဖျားခြင်း။ ကိုယ်ပူခြင်း
- ချောင်းဆိုး
- သလိပ်ရှိသည်။
- အသက်ရှုမြန်ခြင်း။
- အသက်ရှူရခက်ခြင်း။
- ဟောဟဲ
- အသက်ရှုတဲ့အခါ ရင်ဘတ်အောင့်တယ်။
ကူးစက်ရောဂါကာကွယ်ခြင်း။
- လူစည်ကားသောနေရာများတွင် ရှောင်ပါ။ အထူးသဖြင့် ကလေးတွေပေါ့။ ဖျားနာသူများနှင့် ထိတွေ့မှုကို လျှော့ချပါ။ သို့မဟုတ် ပစ္စည်းများကို လူနာများနှင့် မျှဝေပါ။ ရှောင်လွှဲ၍မရပါက လက်ကို ကိုင်တွယ်ပြီးပါက ဆေးကြောပါ။ သင့်နှာခေါင်း သို့မဟုတ် မျက်လုံးကို လက်ဖြင့် မထိပါနှင့်။
- လုံလောက်စွာ အနားယူပါ။ လေ့ကျင့်ခန်း မှန်မှန်လုပ်ပါ။
- ချောင်းဆိုး၊ နှာချေနေတဲ့သူတွေနဲ့ နီးနီးကပ်ကပ်မနေပါနဲ့။ ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် လူစုလူဝေးရှိသောနေရာများကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။
- တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးထိုးပါ။ အထူးသဖြင့် ကလေးများနှင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများ နှင့်လူနာများအန္တရာယ် လက်ရှိတွင် ကာကွယ်ဆေးကို အသက် 6 လနှင့်အထက်မှ စတင်၍ ရာသီတုပ်ကွေး ကာကွယ်ဆေးကို 1 နှစ်တစ်ကြိမ် ထိုးသင့်ပါသည်။
- Invasive Pneumococcal Disease (IPD) ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်းသည် streptococcal ဘက်တီးရီးယားကူးစက်မှု၏ပြင်းထန်မှုကို တားဆီးကာကွယ်ပေးသည်။ (Streptococcus Pneumoniae) အထူးသဖြင့် ဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်မားသော အုပ်စုများတွင် ကလေးများနှင့် လူနာများ။ ထိုးသင့်သောသူများတွင်-
- ဆီးချိုရောဂါ၊ ပန်းနာရင်ကျပ်၊ emphysema၊ အရက်စွဲခြင်း၊ အသည်းခြောက်ခြင်း၊ နာတာရှည်ကျောက်ကပ်ပျက်ကွက်ခြင်း၊ နှလုံးရောဂါ၊ ကျောက်ကပ်ရောဂါစသည့် နာတာရှည်ရောဂါရှိသူများ၊
- သရက်ရွက်ကို ဖယ်ရှားဖူးသူများ မွေးကတည်းက သရက်ရွက်မရှိခြင်း သို့မဟုတ် သရက်ရွက်၏လုပ်ဆောင်ချက် ညံ့ဖျင်းခြင်း။
- ခုခံအားစနစ် ချို့ယွင်းသူများတွင် HIV (AIDS) ရှိသူများ၊ ကင်ဆာရောဂါ ရှိသူများနှင့် ဓာတုကုထုံး ခံယူသူများ ပါဝင်သည်။ သို့မဟုတ် ကိုယ်ခံအား နှိမ့်ချဆေးသောက်နေသူများ
လက္ခဏာများ ဆရာဝန်နှင့် ပြသသင့်သည်။
- ဖျားခြင်း။ ကိုယ်ပူခြင်း
- ချောင်းဆိုး
- ချောင်းဆိုး
- အသက်ရှုကြပ်ခြင်း။ အသက်ရှူရ ပိုပင်ပန်းလာသည်။
- အသက်ရှူရတာ ရင်ဘတ်မှာ အရမ်းနာတယ်။
- ရင်ဘတ်၌တင်းကျပ်
- အစားအသောက်ပျက်ခြင်း။
- ကိုယ်အလေးချိန်ကျခြင်း။
ရှုပ်ထွေးမှုများ
ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာ ဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းပါတယ်။ စွန့်စားရသူများမှလွဲ၍ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ ပိုများပါသည်။ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သော နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများမှာ-
- pleural space တွင် အရည် သို့မဟုတ် အဖုများရှိသည်။ သို့မဟုတ် အဆုတ်ပြိုကျခြင်း ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ အဆုတ်ကို ပြိုကျစေနိုင်ပါတယ်။
- အဆုတ်တွင် ပြည်တည်နာ သို့မဟုတ် အဖုများရှိသည်။ သို့မဟုတ် လေပြွန်တွင် အဖုများရှိသည်။
- အသက်ရှုလမ်းကြောင်း ချို့ယွင်းခြင်းသည် စက်ပိုင်းဆိုင်ရာ လေဝင်လေထွက် လိုအပ်သည်။ နှင့်သေနိုင်သည်။
- Heart failure နှလုံးရောင်ခြင်း (ရှားရှားပါးပါး)၊
5) Bronchitis (Acute Bronchitis)၊
လည်ချောင်းနာခြင်းကို စူးရှသောနှင့် နာတာရှည်ဟူ၍ ခွဲခြားနိုင်သည်။ ဤအမျိုးအစားတွင် ဆွေးနွေးတင်ပြပါမည်။ စူးရှသော လည်ချောင်းနာခြင်း (Acute Bronchitis) သည် လည်ချောင်းပြွန်အတွင်း ပိုးဝင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားသော အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ခန္ဓာကိုယ်ရှိ bronchial tubes များသည် ကြီးမားပြီး လေအိတ်များအထိ သေးငယ်သွားကာ အဆုတ်များသည် ဗိုင်းရပ်စ်နှင့် ဘက်တီးရီးယားပိုးဝင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် bronchial mucosa ရောင်ရမ်းခြင်းနှင့် ရောင်ရမ်းခြင်းကို ဖြစ်စေသည်။ လေဝင်လေထွက် ညံ့စေသည်။ မိုးရာသီနဲ့ ဆောင်းရာသီတွေမှာ တွေ့ရများပါတယ်။ ရောဂါပိုးရှိသူကို အသက်အုပ်စုတိုင်းတွင် တွေ့နိုင်သည်။ လည်ချောင်းနာခြင်း သည် အလွန်အကျွံ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ သလိပ်ထွက်ခြင်းနှင့် အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေသော ကုသမှုများတွင် အများအားဖြင့် ရောဂါလက္ခဏာများ ပျောက်ကွယ်သွားသည်အထိ ပံ့ပိုးကူညီမှုများ ပါဝင်သည်။
ဆက်သွယ်ရန်
အများစုမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့်ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့ထဲမှအများစုမှာ Adenovirus, Rhinovirus, Influenza, Parainfluenza တို့ဖြစ်သည်။ (Parainfluenza) နှင့် RSV (Respiratory syncytial virus: RSV) သည် ဘက်တီးရီးယားများဖြစ်သည့် Mycoplasma (Mycoplasma) နှင့် Chlamydia (Chlamydia) တို့ကြောင့်ဖြစ်သည်။ တံတွေးနှင့်ချွဲ လေထဲတွင် ပြန့်ကျဲနေသော အမှုန်အမွှားများကို ရှူရှိုက်ပါ။ ချောင်းဆိုးခြင်း သို့မဟုတ် အတူတူ အသက်ရှူခြင်းမှ ရောဂါလက္ခဏာများမပေါ်မီနှင့် ရောဂါလက္ခဏာများပေါ်လာပြီးနောက် ရောဂါပိုးကူးစက်သည့်ကာလသည် ပျံ့နှံ့နိုင်သည်။
လက္ခဏာတွေ တွေ့ရတယ်။
ရောဂါပိုးသည် bronchial area တွင် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းထဲသို့ ဝင်ရောက်သောအခါ၊ ရောဂါပိုးသည် ပွားများလာပြီး bronchial lining ၏ ရောင်ရမ်းခြင်းနှင့် ရောင်ရမ်းခြင်းတို့ကို ပိုမိုဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ၎င်းသည် bronchial ပြွန်များ ကျဉ်းသွားစေသည်။ လေပြွန်များ အဆုတ်အတွင်းသို့ ကောင်းစွာမစီးဆင်းနိုင်သဖြင့် အသက်ရှူရခက်ခဲစေသည့် အခြေအနေမျိုးတွင်၊ ၎င်းတို့သည် ကျယ်လောင်စွာ အသက်ရှူရခက်စေပါသည်။ နှင့်ရောင်ရမ်းခြင်းမှ, bronchial mucosa ၏ချွဲထုတ်လွှတ်မှုညံ့ဖျင်းသည်။ ချောင်းခြောက်ဆိုးခြင်း သို့မဟုတ် ချွဲများပါသော ချောင်းဆိုးခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။ နှာစေးခြင်း၊ နှာရည်ယိုခြင်းနှင့် အဆင့်နိမ့်ဖျားခြင်းကဲ့သို့သော သာမန်အအေးမိခြင်းများနှင့် ဆင်တူသည့် အခြားလက္ခဏာများ ရှိကောင်းရှိနိုင်သော်လည်း ချောင်းခြောက်ဆိုးခြင်းသည် ရက်သတ္တပတ် (သို့) ရက်သတ္တပတ်များအတွင်း ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် သက်သာသွားနိုင်သည်။ လများ ချောင်းဆိုးခြင်း လက္ခဏာများ- မကြာခဏ မကြာခဏ သို့မဟုတ် ဆက်တိုက် ချောင်းဆိုးခြင်း ရင်ဘတ် သို့မဟုတ် နံရိုးကြွက်သားများ နာကျင်ခြင်း ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ အချို့ကိစ္စများတွင် ဆီးယိုစိမ့်ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။
လည်ချောင်းနာရောဂါရှိသူများ၏ အပြုအမူ
- အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၎င်းသည် အများအားဖြင့် ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုကြောင့် ဖြစ်ရခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အများစုသည် လက္ခဏာများ ပျောက်ကွယ်သွားသည်အထိ သလိပ်ပျော်ဆေး၊ ချောင်းဆိုးပျောက်ဆေးနှင့် bronchodilator တို့ကို အသုံးပြုကြသည်။ ဘက်တီးရီးယားပိုးဝင်ခြင်းအတွက် ပဋိဇီဝဆေးများအသုံးပြုခြင်းကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားနိုင်ပါသည်။
- လုံလောက်စွာ အနားယူပါ၊ အရည်များများသောက်ပါ (ဖြစ်နိုင်ရင် ပူနွေးသည်)၊ သင့်ခန္ဓာကိုယ်ကို နွေးထွေးနေအောင်ထားပါ။ ပူနွေးသောအစားအစာကိုစားပါ။
- ချောင်းဆိုး နှာချေတဲ့အခါ ပါးစပ်နဲ့ နှာခေါင်းကို လက်ကိုင်ပုဝါကို အသုံးပြုပါ။ သို့မဟုတ် Mask တပ်ပါ။ ချွဲ၊ တံတွေး သို့မဟုတ် သလိပ်ကို ထိတွေ့တိုင်း လက်ကို ဆေးကြောပါ။
- ဆေးလိပ်ဖြတ်ပါ။
ကူးစက်ရောဂါကာကွယ်ခြင်း။
- အအေးမိခြင်း သို့မဟုတ် တုပ်ကွေးရောဂါရှိသူများ အနီးအနားတွင် ရှိနေခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ပါ။ ဖျားနာသူများနှင့် ထိတွေ့မှုကို လျှော့ချပါ။ သို့မဟုတ် ပစ္စည်းများကို လူနာများနှင့် မျှဝေပါ။ ရှောင်လွှဲ၍မရပါက လက်ကို ကိုင်တွယ်ပြီးပါက ဆေးကြောပါ။ နှာခေါင်းကို လက်ဖြင့် မထိပါနှင့်။
- လုံလောက်စွာ အနားယူပါ။ လေ့ကျင့်ခန်း မှန်မှန်လုပ်ပါ။ စီးကရက်မီးခိုး၊ မီးခိုးနှင့် ကားအိတ်ဇောပိုက်များမှ မီးခိုးများကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။ သို့မဟုတ် အေးသောရာသီဥတု
- ချောင်းဆိုး၊ နှာချေနေတဲ့သူတွေနဲ့ နီးနီးကပ်ကပ်မနေပါနဲ့။ ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် လူစုလူဝေးရှိသောနေရာများကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။
လက္ခဏာများ ဆရာဝန်နှင့် ပြသသင့်သည်။
- ချောင်းဆိုးတာများတယ်။
- မကြာခဏ ချောင်းဆိုးခြင်း။
- ချောင်းဆိုး
- ထူထဲပြီး အနံ့နံတဲ့ သလိပ်တွေရှိတယ်။
- အဖျားကြီးမယ်။
- အသက်ရှူရတာ ပိုပင်ပန်းလာတယ်။
- ရင်ဘတ်၌တင်းကျပ်
- အစားအသောက်ပျက်ခြင်း။
- ကိုယ်အလေးချိန်ကျခြင်း။
- နာတာရှည် အဆုတ်ရောဂါ၏ ယခင်ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ရာဇဝင်ရှိသည်။ ဆက်လက်စစ်ဆေးရန် ဆရာဝန်နှင့် ပြသသင့်သည်။
ရှုပ်ထွေးမှုများ
- ဗိုင်းရပ်စ် လည်ချောင်းနာ နောက်ဆက်တွဲဘက်တီးရီးယားပိုးကူးစက်မှုလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ ချောင်းဆိုးခြင်းကို များစွာဖြစ်စေသည်။ ပျစ်သော၊ အဝါရောင် သို့မဟုတ် အစိမ်းရောင် ချွဲများရှိသည်။ ရောဂါ၏ကြာချိန်ကို ပုံမှန်ထက် ပိုရှည်စေသည်။
- အဆုတ်ရောင်ရောဂါသည် လူ 100 တွင် 5 ဦးခန့်တွင်တွေ့ရှိနိုင်ပြီး အဖျားတက်ခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်းနှင့် အသက်ရှူမဝခြင်းတို့ကဲ့သို့ လက္ခဏာများခံစားရလိမ့်မည်။ အသက်ရှူမဝခြင်းသည် လည်ချောင်းနာခြင်းထက် ပိုဆိုးသည်။