การฟอกเลือด
หนึ่งในวิธีการรักษาภาวะไตวายคือ การบำบัดทดแทนไตด้วยการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (Hemodialysis) เพื่อช่วยให้การทำงานของไตมีประสิทธิภาพมากขึ้น กำจัดของเสียออกจากร่างกาย และแก้ไขภาวะความเป็นกรดของเลือด ซึ่งปัจจุบันได้มีการพัฒนาวิธีการมาเป็นการฟอกเลือดประสิทธิภาพสูง (Online Hemodiafiltration – OL HDF) ที่ช่วยกำจัดของเสียได้ดียิ่งขึ้น
การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม
การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (Hemodialysis) เป็นการนำเลือดของผู้ป่วยเข้าเครื่องไตเทียมผ่านตัวกรอง ซึ่งกรองของเสียและน้ำส่วนเกินออกจากเลือด ก่อนนำเลือดที่ผ่านการฟอกแล้วกลับเข้าสู่ร่างกาย โดยใช้หลักการแลกเปลี่ยนสารผ่านตัวกรองด้วยวิธีการแพร่ (Diffusion) ซึ่งมีประสิทธิภาพในการกำจัดของเสียโมเลกุลขนาดเล็กได้ดี แต่กำจัดของเสียโมเลกุลขนาดกลางได้ไม่มาก ส่งผลให้เกิดการสะสมของเสียในร่างกายแบบช้า ๆ ส่วนใหญ่ใช้ระยะเวลาในการฟอกประมาณ 4 ชั่วโมง และ 2 – 3 ครั้ง / สัปดาห์
การฟอกเลือดประสิทธิภาพสูง
การฟอกเลือดประสิทธิภาพสูง (Online Hemodiafiltration – OL HDF) ต่างจากการฟอกเลือดแบบดั้งเดิมคือ ทำการกำจัดของเสียออกจากเลือดโดยการแพร่และการพา (Diffusion & Convection) ร่วมกัน โดยเครื่องฟอกเลือดสามารถผลิตสารน้ำที่มีความบริสุทธิ์สูงเติมเข้าไปในเลือดแล้วพาเอาของเสียในเลือดออกมาจากร่างกาย ทำให้มีประสิทธิภาพในการกำจัดของเสียทั้งขนาดกลางและขนาดเล็กได้ดียิ่งขึ้น
ข้อดีของการฟอกเลือดประสิทธิภาพสูง (Online Hemodiafiltration)
- ลดอัตราการเสียชีวิตเมื่อเปรียบเทียบกับผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดตามปกติ (Hemodialysis) ถ้าได้รับการรักษาในขนาดที่สูงเพียงพอ
- การทำงานของระบบหัวใจและหลอดเลือดคงที่กว่ากระบวนการฟอกเลือดตามปกติ ความดันโลหิตต่ำระหว่างฟอกเลือดลดลง
- ขจัดฟอสเฟตได้มากกว่าการฟอกเลือดแบบปกติ บรรเทาอาการและลดภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากฟอสเฟตคั่งในเลือดได้
- สามารถขจัดของเสียโมเลกุลใหญ่ต่าง ๆ เช่น Leptin ทำให้ลดอาการเบื่ออาหาร, Beta 2 Microglobulin ทำให้ลดภาวะการเกิด Dialysis Related Amyloidosis ลง
- ภาวะซีดในผู้ป่วยดีขึ้น ลดการใช้ยาฮอร์โมนกระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดงลง
- ลดสารก่อการอักเสบของร่างกาย และ Oxidative Stress
- ลดความเสี่ยงการเสียชีวิตจากโรคหลอดเลือดหัวใจ
- ผู้ป่วยที่มีอาการเพลียจากการฟอกเลือดลดลง ลดความแปรปรวนของความดันโลหิตระหว่างฟอกเลือด อย่างไรก็ตามผลการรักษาขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล
ข้อจำกัดของการฟอกเลือดประสิทธิภาพสูง -(Online Hemodiafiltration)
แม้การฟอกเลือดประสิทธิภาพสูง (Online Hemodiafiltration – OL HDF) จะมีข้อดีมากมาย แต่ก็ยังมีข้อจำกัด ได้แก่
- พยาบาลไตเทียมต้องมีประสบการณ์และความชำนาญในการใช้งานเครื่องไตเทียมประสิทธิภาพสูง
- เนื่องจากการฟอกเลือดประสิทธิภาพสูง (Online Hemodiafiltration – OL HDF) ต้องการระบบน้ำที่มีความบริสุทธิ์มากกว่าการฟอกเลือดตามปกติ จึงต้องมีการตรวจติดตามคุณภาพของน้ำที่ใช้ในการฟอกเลือดอย่างใกล้ชิด
- ค่าใช้จ่ายในการรักษาต่อครั้งจะสูงกว่าการฟอกเลือดแบบดั้งเดิม เนื่องจากใช้เครื่องไตเทียมรุ่นใหม่ ซึ่งมีความซับซ้อนมากกว่าเครื่องไตเทียมทั่วไป