ผู้สูงอายุกับการขาดวิตามินบี 12

2 นาทีในการอ่าน
ผู้สูงอายุกับการขาดวิตามินบี 12

วิตามินบี 12 กับผู้สูงอายุ 

วิตามินบี 12 เป็นวิตามินชนิดหนึ่งที่ละลายได้ในน้ำ ส่วนใหญ่แล้วจะพบในอาหารจำพวกเนื้อ ปลา ไข่ นม ตับ เป็นต้น วิตามินชนิดนี้นับเป็นวิตามินที่มีประโยชน์ในแง่ของการเสริมสร้างการเจริญเติบโตและการทำงานของระบบประสาทและการส่งเสริมการสร้างเม็ดเลือด


ในผู้สูงอายุมักพบการขาดวิตามินชนิดนี้ได้อยู่บ่อย ๆ ด้วยสาเหตุต่าง ๆ มากมาย ทำให้บางครั้งอาจเกิดอาการแสดงของการขาดวิตามินชนิดนี้ได้ ซึ่งสามารถตรวจพบได้เรื่อย ๆ จากการตรวจเช็กร่างกาย เช่น มีอาการชาตามปลายมือปลายเท้า ประสาทการรับรู้เรื่องของข้อต่อและการเคลื่อนไหวลดลง อ่อนแรง หลงลืมบ่อย ๆ ความดันโลหิตตกในท่ายืน ซีด และลักษณะเม็ดเลือดแดงใหญ่กว่าปกติ  ในบางรายถ้าโรคดำเนินรุนแรงมาก ๆ อาจพบทั้งเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือดต่ำกว่าค่าปกติทั้งหมดเลยได้ ซึ่งในผู้สูงอายุหากปล่อยให้โรคขาดวิตามินบี 12 เป็นนานเข้าจะทำให้มีอาการแสดงที่รุนแรงกว่าปกติและการฟื้นตัวจากโรคช้ากว่าคนหนุ่มสาวด้วย             
                            

สิ่งที่น่าสนใจ คือ ผู้สูงอายุแม้ไม่มีอาการใด ๆ ผิดปกติก็อาจตรวจพบปริมาณวิตามินบี 12 ที่ต่ำในเลือดได้ และในขณะเดียวกันหากมีระดับวิตามินบี 12 ต่ำกว่าปกติและมีอาการแสดงทางระบบเลือดเด่น อาการทางระบบประสาทอาจตรวจพบได้ยาก ในทางกลับกันหากอาการทางระบบประสาทเด่น อาการแสดงทางระบบเลือดอาจตรวจไม่พบก็ได้ และเนื่องจากในทางปฏิบัติแล้วผู้สูงอายุที่ไม่มีอาการแสดงทางระบบเลือดอาจมาพบแพทย์ด้วยอาการนำทางระบบประสาทหลาย ๆ อย่างรวม ๆ กัน ซึ่งค่อนข้างซับซ้อนในการวินิจฉัย ดังนั้นการตรวจหาระดับวิตามินบี 12 ในผู้สูงอายุจึงเป็นสิ่งที่ควรทำในการตรวจประจำปีทุกปี และหากพบระดับวิตามินในเลือดที่ต่ำกว่าค่าปกติก็ควรได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง


ทำไมผู้สูงอายุจึงขาดวิตามินบี 12 

การขาดวิตามินบี 12 ในผู้สูงอายุนั้นมีหลากหลายสาเหตุ ได้แก่

  1. กระเพาะอาหารอักเสบและเซลล์ผนังกระเพาะอาหารฝ่อ (Atrophic Gastritis and Hypochlorhydria) ทำให้การสร้างกรดในกระเพาะอาหารลดลง ทำให้การดูดซึมวิตามินบี 12 ลดลงไปด้วย
  2. การใช้ยาลดกรดในกระเพาะอาหารอย่างพร่ำเพรื่อเป็นเวลานาน โดยไม่มีข้อบ่งชี้ที่เหมาะสม (Histamine-2 Blocker, Proton Pump Inhibitor) ทำให้การสร้างกรดในกระเพาะอาหารลดลง ดูดซึมวิตามินบี 12 ได้ลดลง
  3. การผ่าตัดกระเพาะอาหารหรือลำไส้
  4. โรคของลำไส้เล็ก เช่น Crohn Disease, Sprue, Malabsorption Syndrome
  5. การติดเชื้อ Pylori ในกระเพาะอาหาร
  6. การทำงานของตับอ่อนผิดปกติ (Pancreatic Insufficiency)
  7. การติดเชื้อพยาธิในลำไส้เล็ก (Fish Tapeworm)
  8. คนที่รับประทานมังสวิรัติมานาน
  9. โรคเอดส์หรือผลข้างเคียงจากการใช้ยาต้านไวรัสเอชไอวี
  10. โรคซีดจากการที่มีการสร้างภูมิคุ้มกันต่อต้านตัวเอง
  11. การใช้ยาเบาหวานบางชนิด เช่น Metformin


รักษาภาวะการขาดวิตามินบี 12  

การรักษาภาวะการขาดวิตามินบี 12 มีทั้งการใช้ยาวิตามินบี 12 แบบฉีดเข้ากล้ามเนื้อและแบบรับประทาน โดยขนาด ระยะเวลาในการรักษา และวิธีการบริหารยานั้นขึ้นอยู่กับความรุนแรง และสาเหตุของการขาดวิตามินบี 12

 

นอกจากการวินิจฉัยและรักษาภาวะการขาดวิตามินบี 12 การหาสาเหตุของโรคนับเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เนื่องจากหากสาเหตุยังไม่ถูกแก้ไขมภาวะดังกล่าวอาจเกิดซ้ำอีกได้ จากสาเหตุข้างต้นจะสังเกตได้ว่า สาเหตุอันดับแรก ๆ มักเกิดจากความเสื่อมทางสรีรวิทยาของผู้สูงอายุและการใช้ยาอย่างไม่สมเหตุสมผล ซึ่งในทางปฏิบัติเรามักพบได้บ่อยว่าหลายครั้งผู้ป่วยรับประทานยามากจนเกินความจำเป็นโดยไม่คำนึงถึงผลเสียที่จะเกิดตามมา  จึงควรมาตรวจเช็กร่างกายเป็นประจำทุกปี พร้อมนำยาที่ใช้ทุกชนิดมาให้แพทย์ตรวจด้วยเพื่อปรับชนิดและปริมาณยาให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละคน โดยทำให้เกิดผลข้างเคียงน้อยที่สุด

Loading

กำลังโหลดข้อมูล

สอบถามเพิ่มเติมที่

ศูนย์เวชศาสตร์อายุรวัฒน์

ชั้น 1 อาคาร R

เปิดบริการทุกวัน เวลา 8.00 - 15.00 น.

แพทย์ที่เกี่ยวข้อง

ดูแพทย์ทั้งหมด