ต่อมไทรอยด์มีความสำคัญในการกระตุ้นการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ร่างกายจึงมีการควบคุมการทำงานของต่อมไทรอยด์เพื่อให้ระดับไทรอยด์ฮอร์โมนอยู่ในเกณฑ์ปกติ ในกรณีที่ต่อมไทรอยด์อักเสบจะพบได้ในลักษณะอักเสบกึ่งเฉียบพลันและอักเสบเรื้อรัง โดยต่อมไทรอยด์อักเสบเรื้อรังที่มีต้นเหตุจากความบกพร่องของระบบภูมิคุ้มกันเรียกว่า Hashimoto’s Thyroiditis แม้จะพบได้ไม่บ่อย แต่มีโอกาสเป็นได้ จึงควรรู้เท่าทันและหมั่นสังเกตตนเองและคนใกล้ชิด
รู้จักโรค HASHIMOTO’S THYROIDITIS
โรค Hashimoto’s Thyroiditis ต่อมไทรอยด์อักเสบเรื้อรังจากภูมิคุ้มกัน เป็นสาเหตุของภาวะฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำที่พบได้บ่อยที่สุด เกิดจากการที่มีภูมิคุ้มกันในร่างกายผู้ป่วยไปทำให้ต่อมไทรอยด์เกิดการอักเสบเรื้อรังและทำงานได้ลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยลักษณะทางพยาธิวิทยาจะมีเซลล์อักเสบชนิดลิมโฟไซต์ไปแทรกอยู่ภายในเนื้อไทรอยด์โดยทั่ว
สาเหตุบอกโรค
สาเหตุของโรค Hashimoto’s Thyroiditis มาจากสาเหตุทางพันธุกรรมโรคไทรอยด์ และอาจมีปัจจัยภายนอกมากระตุ้นให้เกิดโรคขึ้น โรคไทรอยด์ชนิดนี้พบบ่อยในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย และพบอุบัติการณ์เพิ่มขึ้นตามอายุ แต่สามารถพบในเด็กและวัยรุ่นได้เช่นกัน
อาการต้องสังเกต
ผู้ป่วยโรค Hashimoto’s Thyroiditis อาจมีอาการคอโต (คอพอก) หรือไม่ก็ได้ โดยมากมักไม่มีอาการเจ็บบริเวณต่อมไทรอยด์ ในบางรายอาจมาด้วยอาการของฮอร์โมนไทรอยด์ที่ต่ำลง ได้แก่
- น้ำหนักขึ้น
- บวม
- อ่อนเพลีย
- ง่วงนอน
- ท้องผูก
- ผิวแห้ง
- ขี้หนาว
- เป็นตะคริว
- เสียงแหบ
*** ผู้ป่วยบางรายอาจตรวจเลือดพบฮอร์โมนไทรอยด์ผิดปกติโดยยังไม่มีอาการหรืออาการแสดงใด ๆ ได้ (Subclinical Hypothyroidism)
ตรวจวินิจฉัยโรค
การตรวจวินิจฉัยโรค Hashimoto’s Thyroiditis สามารถทำได้จาก
- ตรวจเลือดดูระดับฮอร์โมนไทรอยด์ ผู้ป่วย Hashimoto’s Thyroiditis ระยะแรก อาจตรวจพบระดับ TSH (Thyroid Stimulating Hormone) สูงเพียงอย่างเดียว ต่อมาอาจพบ T4 หรือ Free T4 ต่ำ และ T3 ต่ำตามลำดับ
- ตรวจระดับภูมิคุ้มกันไทรอยด์ (Thyroid Autoantibodies) ได้แก่ Anti – Thyroglobulin Antibody (Anti Tg) และ/ หรือ Anti – Thyroid Peroxidase Antibody (Anti TPO) มีระดับสูง
รักษาโรค HASHIMOTO’S THYROIDITIS
การรักษาโรคไทรอยด์ชนิด Hashimoto’s Thyroiditis ที่มีฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำทำได้โดยการให้ยาฮอร์โมนไทรอยด์ทดแทน เพื่อรักษาระดับฮอร์โมนไทรอยด์ให้ปกติและลดขนาดของต่อมไทรอยด์ในรายที่มีคอพอกร่วมด้วย
ในรายที่ยังไม่ปรากฏอาการ (Subclinical Hypothyroidism) หรือในรายที่มีเพียงคอพอก โดยฮอร์โมนไทรอยด์ยังปกติ แพทย์อาจติดตามอาการและฮอร์โมนไทรอยด์เป็นระยะ และให้การรักษาด้วยยาฮอร์โมนไทรอยด์เมื่อมีข้อบ่งชี้พยากรณ์โรคในผู้ป่วยโรคนี้ค่อนข้างดี ในรายที่รับประทานยาและตรวจติดตามอาการอย่างสม่ำเสมอ ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้อย่างปกติ
