Botulinum Toxin သည် ခွဲစိတ်စရာမလိုဘဲ နာတာရှည် စအိုဒဏ်ရာများကို ကုသပေးသည်။

ဒဏ်ရာ စုတ်ပြဲသွားသည်အထိ ဝမ်းသွားခဲသော ဝမ်းခဲကြီးများကို စွန့်ထုတ်ပြီးနောက် စအိုအတွင်း အနာများကို တွေ့ရှိနိုင်သည်။ နာတာရှည်ဖြစ်လာပြီး စအိုအတွင်းပိုင်းထိ နက်ရှိုင်းတဲ့အနာတွေဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဝမ်းသွားတိုင်း နာကျင်ကိုက်ခဲမှုကို ဖြစ်စေသည်။ နှင့်နေ့စဉ်ဘဝကိုထိခိုက်စေ Botulinum Toxin ထိုးဆေးသည် ခွဲစိတ်မှုမရှိဘဲ လုပ်ဆောင်နိုင်သော နည်းလမ်းများစွာရှိသည်။

စအိုအနာဆိုတာဘာလဲ။

Anal Fissure ဆိုတာ လူနာရဲ့ စအိုအနားမှာ မျက်ရည်ထွက်တဲ့ အခြေအနေပါ။ မာကြောသော သို့မဟုတ် ကြီးမားသော ဝမ်းသွားခြင်းကြောင့် ဖြစ်တတ်သည်။  လူနာများသည် ၎င်းတို့၏ တင်ပါးကို ဓားဖြင့်ခုတ်သလိုခံစားရသည့် အူလှုပ်ရှားမှုဖြင့် မကြာခဏ ဝင်လာတတ်သည်။ ဝမ်းထဲတွင် အနီရောင်သွေးများ ထွက်နေနိုင်သည်။ သို့မဟုတ် ညစ်ပတ်သော အိမ်သာသုံးစက္ကူ  ဆရာဝန်က အလောင်းကို မှတ်တမ်းယူပြီး စစ်ဆေးကြည့်ရာ စအိုအစွန်းမှာ မျက်ရည်တစ်စက် တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ 

စအိုအနာ အမျိုးအစား မည်မျှရှိသနည်း။

စအိုအနာရောဂါ အမျိုးအစား ၂ မျိုးရှိပြီး အစာအိမ်နာ၏ကြာချိန်ဖြင့် ခွဲခြားထားသည် ။ 

1. Acute Anal Fissure : လူနာများသည် ရက်သတ္တပတ်များမှအစ လက္ခဏာများ ခံစားရလိမ့်မည်။ ဝမ်းချုပ်ခြင်းကို ကုသရန် ဝမ်းနုတ်ဆေးများ အသုံးပြုခြင်းဖြင့် မကြာခဏ သက်သာစေသည်။ ဝမ်းပျော့စေရန် ဖိုင်ဘာဆေးများ ပါးစပ်အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများနှင့် ထုံဆေးများဖြင့် အနာနေရာကို သက်သာစေသည်။ 
2. Chronic Anal Fissure သည် စအိုဒဏ်ရာမှ တဖြည်းဖြည်းသက်သာလာပြီး နာတာရှည်ဖြစ်လာသောအခါတွင် ဖြစ်ပေါ်သည် ။ စအိုကြွက်သားများ ကျုံ့သွားခြင်း (Anal Sphincter Spasm) သည် စအို၏အ လယ်ဗဟို ရှိ ဒဏ်ရာတစ်ရှူးများသို့ သွေးစီးဆင်းမှုနည်းသွားကာ သက်သာပျောက်ကင်းစေပြီး လူနာကို ပိုမိုနာကျင်စေပါသည်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားတွေက တစ်ချိန်လုံး တင်းမာနေတယ်။ လူနာများသည် အများအားဖြင့် 6 ပတ်ထက်ပို၍ လက္ခဏာများပြပြီး ဝမ်းသွားစဉ် စအိုလမ်းကြောင်း နာကျင်တတ်သည်။ ဝမ်းက မမာပေမယ့် ဆရာဝန်သည် အတွင်း sphincter တွင် နက်ရှိုင်းသော ဒဏ်ရာကို တွေ့ရှိနိုင်သည်။ နာတာရှည်အနာ၏အစွန်းသည် လိပ်ခေါင်းနှင့်ဆင်တူသော စအိုအတွင်းရှိ polyp (Sentinel Pile) သို့မဟုတ် polyp နှင့်ဆင်တူသည်။ Hypertrophic Anal Papilla ကို များသောအားဖြင့် ခွဲစိတ်မှုဖြင့် ကုသသည်။

နာတာရှည် စအိုအနာကို ဘယ်လိုကုသမလဲ။

နာတာရှည် စအိုအနာများအတွက် ကုသနည်းများ ကြွက်သားတွေကို ပြေလျော့အောင် အာရုံစိုက်ပါ။ အထိရောက်ဆုံးခွဲစိတ်မှုမှာ စအိုအတွင်းပိုင်း Sphincterotomy (LIS) သည် စအိုအတွင်းပိုင်းရှိ sphincter ကြွက်သား၏ အစိတ်အပိုင်းကို ဖြတ်တောက်ခြင်း ပါဝင်သည်။ ခွဲစိတ်မှုတွင် ကျောရိုးကို မေ့ဆေး သို့မဟုတ် မေ့ဆေးထိုးခြင်း (Spinal Block) ခွဲစိတ်ခြင်းသည် ဒဏ်ရာကို 80% မှ 90% အထိ သက်သာပျောက်ကင်းနိုင်သော်လည်း ခွဲစိတ်ဒဏ်ရာတွင် ပိုးဝင်နိုင်ခြေ သိသိသာသာရှိပါသည်။   

Botulinum Toxin သည် နာတာရှည် စအိုအနာများကို ကုသနိုင်ပါသလား။

Botulinum Toxin Type A သည် ကြွက်သားကျုံ့ခြင်းကို ဟန့်တားသော ဆေးဖြစ်သည်။ ခန္ဓာကိုယ်ရှိ ကြွက်သားကျုံ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားသော ရောဂါများကို ကုသရာတွင် ညွှန်ပြသည်။ နာတာရှည် စအိုအနာရှိသော လူနာများတွင် Botulinum Toxin Type A ကို အလှကုန်အတွက် ထိုးပေးခြင်း။ အူမကြီးခွဲစိတ်ဆရာဝန်များအသင်း၏ အကြံပြုချက်များကို လက်ခံရန် လောလောဆယ်တွင် လုံလောက်သော အချက်အလက်ရှိပါသည်။ United States (American Society of Colon and Rectal Surgeons) သည် နာတာရှည် စအိုအနာများကို ကုသရာတွင် ထိရောက်မှုရှိကြောင်း၊ 

Botulinum Toxin သည် နာတာရှည် စအိုအနာများကို ကုသရာတွင် မည်မျှ ထိရောက်သနည်း ။

Botulinum Toxin Type A ထိုးဆေး သည် နာတာရှည် စအိုအနာများကို ကုသရာတွင် အသုံးပြုသည့် နောက်ထပ်ရွေးချယ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ ကုသမှုစလုပ်နေပြီဖြစ်သော လူနာများ သို့မဟုတ် ခွဲစိတ်မှုအန္တရာယ်များကို ရှောင်ရှားလိုသော လူနာများအတွက် သင့်တော်ပါသည်။ အနာကျက်နှုန်းမှာ ခန့်မှန်းခြေ 60% ဖြစ်ပြီး မေ့ဆေး (Sedation) ဖြင့် စအိုအတွင်း ထုံဆေးထိုးခြင်း (Perianal Block) နှင့် ခွဲစိတ်မှုမှ ပိုးဝင်ခြင်းနှင့် သွေးထွက်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးသည်။ အရေးကြီးတာက လူနာကို ဆေးရုံတင်ဖို့ မလိုအပ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ကုသရာမှာသုံးတဲ့ဆေးတွေရဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေရှိပါတယ်။ ဆေးကို 3 လခန့် ကြာအောင် ရပ်တန့်ပြီးနောက် လူနာ၏ လက္ခဏာများ ပိုမိုကောင်းမွန်လာမည်ဖြစ်သည်။ 

နာတာရှည် စအိုဒဏ်ရာများကို ကုသရန် Botulinum Toxin ထိုးခြင်း ၏ အားသာချက်များ

• ခွဲစိတ်ဒဏ်ရာမရှိပါ။ 
• ကူးစက်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပါ။
• ခွဲစိတ်မှုမှ သွေးထွက်ခြင်းကဲ့သို့သော ခွဲစိတ်မှုဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို လျှော့ချပါ။
• ဆေးရုံတက်နေစရာမလိုပါဘူး။ 

နာတာရှည် စအိုအနာများကို ကုသရန် Botulinum Toxin ထိုးခြင်းကို အထူးပြုသော ဆရာဝန်။

ဒေါက်တာ Romyen အလုပ်အာရုံ အူမကြီးနှင့် စအိုလမ်းကြောင်း ခွဲစိတ်ဆရာဝန် ဘန်ကောက်ဆေးရုံ 

သင်ကိုယ်တိုင် ရက်ချိန်းယူရန် ဤနေရာကိုနှိပ်ပါ ။

နာတာရှည် စအိုအနာများကို ကုသရန်အတွက် ဆေးရုံများသည် Botulinum Toxin ထိုးဆေးများ ပေးဆောင်ရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေပါပြီ ။

ခွဲစိတ်မှုစင်တာ ဘန်ကောက်ဆေးရုံ စအိုဝနာရောဂါဝေဒနာရှင်များအား ကဏ္ဍပေါင်းစုံတွင် ပြုစုစောင့်ရှောက်ပေးမည့် အထူးပြုဆရာဝန်များနှင့် ဘက်ပေါင်းစုံမှ အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ရှိသည်။ အထူးသဖြင့်၊ ခွဲစိတ်စရာမလိုဘဲ နာတာရှည် စအိုဒဏ်ရာများကို ကုသရန် Botulinum Toxin ထိုးခြင်းဝန်ဆောင်မှု။  သို့မှသာ လူနာများသည် ၎င်းတို့၏နေ့စဉ်ဘ၀ကို ယုံကြည်မှုအပြည့်ဖြင့် ပြန်လည်ရောက်ရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

Ref.

ဒေးဗစ်၊ ဂျနီဖာ အက်စ်၊ et al. အူမကြီးနှင့် စအိုလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ခွဲစိတ်ဆရာဝန်များ၏ အမေရိကန်လူ့အဖွဲ့အစည်းသည် စအိုကွဲအက်ခြင်းကို စီမံခန့်ခွဲခြင်းအတွက် လက်တွေ့အလေ့အကျင့် လမ်းညွှန်ချက်များဖြစ်သည်။ အူမကြီးနှင့် စအိုလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါများ၊ 2023၊ 66.2:190-199။