COVID-19 ခေတ်တွင် ကျား၊မ အရွယ်မရွေး လူတို့သည် တစ်နေ့လုံးနီးပါး အွန်လိုင်းတွင် သုံးစွဲကြသည်ကို ငြင်းမရနိုင်ပါ။ အွန်လိုင်းကနေ လေ့လာတာပဲဖြစ်ဖြစ် အွန်လိုင်းအစည်းအဝေး စက်ပစ္စည်းအမျိုးမျိုး၏ဖန်သားပြင်များမှအပြာရောင်အလင်းတန်းများပါရှိသောကွန်ပြူတာများ၊စမတ်ဖုန်းများ၊တက်ဘလက်များမှတဆင့်စကားပြောဆိုခြင်း၊အပြာရောင်အလင်းတန်းများကိုသိရှိပြီးမှန်ကန်စွာဂရုစိုက်ခြင်းကသင့်အားမမျှော်လင့်ထားသောမျက်စိရောဂါများမှကင်းဝေးစေပါသည်။
အပြာရောင်အလင်းကို သိအောင်လုပ်ပါ။
လူသားအားလုံး မြင်နိုင်သော အလင်းရောင်မှာ အဖြူရောင် အလင်းတန်းများ ဖြစ်သည်။ အဖြူရောင်အလင်းကို ခရမ်းရောင်၊ မဲနယ်၊ အပြာ၊ အစိမ်း၊ အဝါ၊ လိမ္မော်နှင့် အနီရောင်ဟူ၍ အရောင် ၇ မျိုး ခွဲခြားနိုင်သည်။ အရောင်တစ်ခုစီတွင် မတူညီသော လှိုင်းအလျားနှင့် စွမ်းအင်ရှိသည်။ ကျွန်ုပ်တို့မြင်နိုင်သောအလင်းသည် လှိုင်းအလျားအကွာအဝေး 400 – 700 nm တွင်ရှိပြီး အပြာရောင်အလင်းသည် 400 – 500 nm ခန့်အကွာအဝေးတွင်ရှိသည်။ အပြာရောင်အလင်းသည် ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်နှင့်ဆင်တူသော စွမ်းအင်မြင့်မားသောအလင်းရောင်ဖြစ်သည်။
အပြာရောင်အလင်း၏အရင်းအမြစ်
နေ့စဉ်ဘ၀တွင် အပြာရောင်အလင်းရောင်ကို ရှောင်ရှားရန် ခက်ခဲနိုင်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အပြာရောင်အလင်းသည် သဘာဝစွမ်းအင်အရင်းအမြစ်နှစ်ခုလုံးမှ လာသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ လူသားတွေရဲ့ တီထွင်မှုတွေကနေ သို့သော် အပြာရောင်အလင်းပြင်းအား ပမာဏ ကွဲပြားမှုရှိမည်၊
- နေရောင်ခြည်ကဲ့သို့သော သဘာဝစွမ်းအင်အရင်းအမြစ်များ ဖြစ်သည့် နေရောင်ခြည်သည် ပြင်းထန်သောအလင်းပမာဏအများဆုံးရှိသည့် သဘာဝအလင်းရောင်၏အရင်းအမြစ်ဖြစ်သည်။
- အိမ်များတွင် LED မီးသီးများကဲ့သို့သော လူလုပ်စက်ပစ္စည်းများ နှင့် ကားရှေ့မီးနှင့် နောက်မီးများပင် တီဗွီဖန်သားပြင်များ၊ ကွန်ပျူတာများ၊ စမတ်ဖုန်းများ၊ သို့မဟုတ် တက်ဘလက်များကဲ့သို့သော ဒစ်ဂျစ်တယ်ပစ္စည်းများ
အပြာရောင်အလင်း၏အကျိုးသက်ရောက်မှုများ
နေ့ရက်တိုင်းတွင် အပြာရောင်အလင်းတန်းများကို တစ်ချိန်လုံး ကြုံတွေ့ရနိုင်သည်။ သဘာဝ နေရောင်ခြည်မှ နှင့် လူလုပ် အလင်းရောင် အရင်းအမြစ် အမျိုးမျိုးမှ နှစ်မျိုးလုံး။ အမှန်တော့၊ အီလက်ထရွန်းနစ်ပစ္စည်းများကို ကောင်းစွာအသုံးမပြုပါက ခန္ဓာကိုယ်ပေါ်ရှိ အပြာရောင်အလင်း၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုသည် အကောင်းနှင့်အဆိုး နှစ်မျိုးလုံး ဖြစ်နိုင်သည်။
- သင်၏အသက်တာနာရီကိုပြောင်းလဲပါ။ အပြာရောင်အလင်းသည် သဘာဝအားဖြင့် Circadian Rhythm သို့မဟုတ် ခန္ဓာကိုယ်၏ ပုံမှန်လည်ပတ်မှုကို ထိန်းသိမ်းပေးသည့် ခန္ဓာကိုယ်နာရီကို သဘာဝအားဖြင့် သက်ရောက်မှုရှိသည်။ ခန္ဓာကိုယ်က ဟော်မုန်းတွေ ထုတ်လွှတ်ဖို့ ကူညီပေးတယ်။ သင့်ကို တက်ကြွစေတယ်၊ ဘယ်အချိန်မှာ အိပ်ရမယ်ဆိုတာ သိတယ်၊ ဘယ်အချိန်မှာ နိုးရမယ်ဆိုတာကို သိနိုင်ပေမယ့် ညဘက်မှာ ဖန်သားပြင်ကနေ အပြာရောင်အလင်းတန်းကို အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ လက်ခံရရှိရင်၊ ဤစနစ်သည် နှောင့်ယှက်လာကာ အိပ်မပျော်ခြင်း၊ နိုးထရခက်ခဲခြင်းနှင့် ခန္ဓာကိုယ် လုံလောက်စွာ အနားယူခြင်း မရှိခြင်းကဲ့သို့ ခံစားရခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေသည်။ အလုပ် သို့မဟုတ် နေ့စဉ်ဘ၀ကို ထိခိုက်နိုင်သည်။
- အပြာရောင်အလင်းတွင် စွမ်းအင်မြင့်မားသောကြောင့် အင်္ဂါများကို စိမ့်ဝင်စေသည် ။ အခြားသော အလင်း၏လှိုင်းအလျားများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက မျက်လုံးကဲ့သို့သော အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းများကို ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်နိုင်သည်။ မျက်ကြည်လွှာ၊ မျက်လုံး၏မှန်ဘီလူးမှသည် အတွင်းပိုင်းနက်ရှိုင်းပြီး အမြင်အာရုံအတွက် အရေးကြီးသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ အပြာရောင်အလင်းအန္တရာယ် (Blue Light Hazard)
- ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ မျက်စိနာခြင်း၊ မျက်စိနာခြင်း၊ မျက်လုံးယားယံခြင်း၊ မျက်ရည်ယိုခြင်း၊ အမြင်မှုန်ဝါးခြင်း ၊ မျက်နှာပြင်များကို အချိန်အကြာကြီးအလုပ်လုပ်သူများ သို့မဟုတ် အချိန်အကြာကြီးအသုံးပြုသူများတွင် ဖြစ်တတ်ပါသည်။ စုပေါင်းအားဖြင့်၊ ဤရောဂါလက္ခဏာအုပ်စုကို Computer Vision Syndrome ဟုခေါ်ပြီး မျက်လုံးသည် ဖန်သားပြင်မှ အပြာရောင်အလင်းတန်းများကို အဆက်မပြတ်ထိတွေ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ မြင့်မားသောစွမ်းအင်အလင်းလှိုင်းများ မျက်ကြည်လွှာနှင့် မျက်မြှေးမျက်နှာပြင်ဆဲလ်များကို ပျက်စီးစေနိုင်သည်။ ထို့အပြင် မျက်နှာပြင် မှိတ်တုတ်မှိတ်တုတ်။ ထို့ကြောင့် မျက်လုံးကြွက်သားများသည် ပုံရိပ်ကို အာရုံစူးစိုက်ရန် ပိုမိုခက်ခဲစေသည်။ စခရင်မှအလင်းသည် မသင့်လျော်သလို စခရင်ပေါ်ရှိ စာလုံးများသည် ပြတ်သားခြင်းမရှိပါ။ ၎င်းသည် သင့်အား ပိုမိုအာရုံစိုက်လာပြီး မျက်တောင်ခတ်ခြင်းကို လျော့နည်းစေသည်။ မျက်လုံးခြောက်ခြင်းကို ဖြစ်စေသည်။
- မြင်လွှာ ယိုယွင်းလာနိုင်ပါတယ်။ အပြာရောင်အလင်းတန်းများသည် မြင်လွှာအတွင်းရှိ photoreceptor ဆဲလ်များကို ဖောက်ထွင်းဝင်ရောက်နိုင်ပြီး ပျက်စီးနိုင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ဗဟိုအမြင်အာရုံကို ပိုဆိုးစေနိုင်ပါတယ်။ သို့သော် တိရစ္ဆာန်နှင့် ဓာတ်ခွဲခန်းလေ့လာမှုများကသာ မြင်လွှာရှိ photoreceptors များကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ သက်ကြီးရွယ်အိုများတွင် အသက်အရွယ်နှင့်ဆိုင်သော မက်ကူလာယိုယွင်းခြင်း၏ အကြောင်းရင်းဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုနိုင်ခြင်းမရှိသေးပေ။
မျက်လုံးကို သေချာဂရုစိုက်ပါ။
- “20 – 20 – 20” နိယာမကို အသုံးပြု၍ ဖန်သားပြင်ကို အသုံးပြုနေစဉ် သင့်မျက်လုံးများကို အနားယူပါ၊ ဆိုလိုသည်မှာ သင့်မျက်လုံးများကို မှိတ်ထားပြီး ပေ 20 အကွာကို စက္ကန့် 20 တိုင်း စက္ကန့် ၂၀ ကြာ ကြည့်နေပါက မျက်စိညောင်းခြင်းကို သက်သာစေပါသည်။
- သင့်မျက်လုံးနှင့် မျက်နှာပြင်ကြား အကွာအဝေးကို ခန့်မှန်းခြေ 25 လက်မရှိစေရန် ချိန်ညှိပါ။
- ဖန်သားပြင်ပေါ်တွင် အလင်းလျှော့ထားသော ဖလင် သို့မဟုတ် အလင်းစစ်ဇကာကို တင်ပါ။
- အခန်းနှင့် ဖန်သားပြင်အလင်းရောင်တို့ကို ချိန်ညှိပါ။
- သင့်မျက်လုံးထဲသို့ လေတိုက်ရိုက်ဝင်ရောက်သည့်နေရာများတွင် သင့်မျက်လုံးကို အသုံးပြုခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ပါ။ မျက်လုံးခြောက်ခြင်းနဲ့ မျက်လုံးပင်ပန်းနွမ်းနယ်မှုကို အလွယ်တကူ ဖြစ်စေပါတယ်။
- သင့်မျက်လုံးများ ခြောက်သွေ့သွားသောအခါတွင် သင့်မျက်လုံးထဲသို့ အခါအားလျော်စွာ ကျစေရန် မျက်ရည်တုကို အသုံးပြုပါ။
- မျက်စိကျန်းမာရေးစစ်ဆေးရန် မျက်စိဆရာဝန်နှင့် ပြသသင့်ပါသည်။
အပြာရောင်အလင်းစစ်မျက်မှန် လိုအပ်ပါသလား။
အပြာရောင်အလင်းစစ်မျက်မှန်သည် မျက်လုံးထဲသို့ အပြာရောင်အလင်းဝင်ရောက်မှုကို လျှော့ချပေးသည်။ ဒါပေမယ့် အလိုအပ်ဆုံးတော့ မဟုတ်ဘူး။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အလင်း၏ အရောင်လှိုင်းတိုင်းသည် မျက်လုံးကို ထိခိုက်စေပါသည်။ အပြာရောင်အလင်းစစ်ထုတ်သည့်မျက်မှန်ကို စမ်းသပ်ရန် ခက်ခဲနိုင်သည်။ ၎င်းသည် အပြာရောင်အလင်းကို အမှန်တကယ် စစ်ထုတ်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ မကြည့်နိုင်ပါ။ ဤအတည်ပြုချက်သည် သီးခြားကိရိယာများ လိုအပ်ပြီး ယေဘုယျအားဖြင့် မရရှိနိုင်ပါ။ ထို့ကြောင့် ပတ်ဝန်းကျင်ကို ရိုးရှင်းစွာစီစဉ်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့၏မျက်လုံးအလေ့အထများကို သင့်လျော်စွာ ချိန်ညှိခြင်းဖြင့် ထိခိုက်မှုမဖြစ်အောင် ကူညီပေးနိုင်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့၏မျက်လုံးကျန်းမာရေးကို ထိန်းသိမ်းရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေပါသည်။
ဖန်သားပြင်များမှ အပြာရောင်အလင်းတန်းများသည် အန္တရာယ်ရှိပြီး မျက်စိကွယ်ခြင်းကို ဖြစ်စေပါသလား။
အပြာရောင်အလင်း (Blue Light Hazard) ၏အန္တရာယ်များကိုအတည်ပြုသောသုတေသနအစီရင်ခံစာများစွာမှအချက်အလက်များကိုမျက်စိ၏အစိတ်အပိုင်းအမျိုးမျိုးသို့ထုတ်ဝေခဲ့သော်လည်းပြင်းထန်မှုအဆင့်သည်အချက်များစွာပေါ်တွင်မူတည်နိုင်သည်။ မျက်လုံးက လက်ခံရရှိတဲ့ အပြာရောင်အလင်းပမာဏ ဒါမှမဟုတ် ပြင်းထန်မှုပဲဖြစ်ဖြစ်။ အလင်းအရင်းအမြစ်မှအကွာအဝေး သို့မဟုတ် အပြာရောင်အလင်းနှင့် ထိတွေ့မှုကြာချိန် သို့သော်လည်း လက်ရှိတွင် ယင်းကို ထောက်ခံသည့် ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အထောက်အထား မရှိသေးပေ။ ပုံမှန်နေ့စဉ်အသုံးပြုမှုတွင် အပြာရောင်အလင်းတန်းကို ထိတွေ့ခြင်းသည် ပြင်းထန်ပြီး အမြဲတမ်းမျက်စိပျက်စီးခြင်း သို့မဟုတ် မျက်စိကွယ်ခြင်းပင်ဖြစ်စေနိုင်သည်။